H πρώτη ανάμνηση που έχει είναι από το Μαρόκο. Ένα από τα δεκάδες ταξίδια που
έκανε με τους γονείς της, ήδη από μωρό. Ένα παιδί συνεσταλμένο, που γοητεύτηκε από την έννοια της μεταμόρφωσης, επένδυσε σε αυτήν και εξελίχθηκε σήμερα σε μία από τις σημαντικότερες Ελληνίδες ηθοποιούς με επικούς ρόλους στο βιογραφικό της. Κοιτάζοντας το πρόσωπο της Λένας Παπαληγούρα, είναι σαν να κοιτάζεις ένα από τα master view της παιδικής μας ηλικίας, σαν βλέπεις τη Νόρα, την Ιφιγένεια, την Ηλέκτρα, την Κατερίνα. Ρόλους που έχει ερμηνεύσει στο θέατρο, χαρακτήρες εντελώς
διαφορετικούς μεταξύ τους, που τους παρέδωσε στο κοινό με αυθεντικότητα.
Σαν μεταμόρφωση βίωσε και τη φωτογράφηση στο Harper’s Bazaar, με το δυνατό της γέλιο να γεμίζει το στούντιο. "Μου αρέσει η μεταμόρφωση. Δε μου αρέσει να
αναπαράγω τον εαυτό μου" λέει η Λένα Παπαληγούρα. "Όταν έκανα την Ηλέκτρα, δούλεψα άλλους ήχους φωνής απ’ ό,τι στη Νόρα, για παράδειγμα, στην οποία αφιέρωσα μεγάλο μέρος της προσπάθειάς μου για να τοποθετήσω διαφορετικά το σώμα μου. Επειδή καμπουριάζω λίγο και αυτή η στάση δε θα ταίριαζε στη Νόρα, έκανα πολλή δουλειά πάνω σε αυτό. Συχνά τα τεχνικά πράγματα μπορεί να σου φωτίσουν διαφορετικές περιοχές που θα σε οδηγήσουν σε μια ισχυρή μεταμόρφωση στην οποία θα μπει και η ψυχή σου".
Της λέω ότι μου θυμίζει την Τίλντα Σουίντον, τον τρόπο που μεταμορφώνεται απολύτως, σαν να αφήνει πίσω της κάθε ίχνος αυτού που είναι ή των εμβληματικών ρόλων που έχει ερμηνεύσει. Φυσικά, της αρέσει πολύ η Σουίντον, η Μπλάνσετ, αλλά κυρίως η Κέιτ Γουίνσλετ, για λόγους που αφορούν και τη στάση της απέναντι στη δικτατορία της εικόνας. "Μου αρέσει ο τρόπος που στέκεται απέναντι στην εποχή. Το γεγονός ότι λέει "δε θέλω να με κάνετε άλλη από αυτή που είμαι”. Για μένα η Γουίνσλετ είναι και ο λόγος που, ενώ το έχω σκεφθεί πολύ, δεν αφαιρώ την ελιά από το πρόσωπό μου. Ξέρω, θα σου φανεί αστείο, είναι η πρώτη φορά που το λέω" εξομολογείται και πραγματικά με ξαφνιάζει. "Έχω κλείσει ραντεβού τρεις φορές για να τη βγάλω –δεν ξέρω, μπορεί στο μέλλον να το κάνω, τελικά–, αλλά μετά αισθάνομαι ότι είναι ένα τόσο δικό μου χαρακτηριστικό. Πάντα μου άρεσε η φράση του Μπέργκμαν "μέσα σε έναν ατελή κόσμο, με τον ατελή τρόπο, αγαπώ κάθε τέλεια ατέλειά της”. Αυτή την εποχή του φίλτρου, όταν η Γουίνσλετ σου λέει "όχι, είμαι αυτή που είμαι”, με συγκινεί. Δεν είναι εύκολο και αυτονόητο να το κάνεις στο Χόλιγουντ".
Έχει μια ενέργεια που αναβλύζει όρεξη για τη ζωή, μια αδρεναλίνη και χαρά που όμως δεν την κάνει καθόλου αιθεροβάμων. Αντίθετα, έχει διαρκώς το βλέμμα της στραμμένο σε ό,τι συμβαίνει, το κριτικό της βλέμμα, και ξέρει ότι η "αισιοδοξία" δεν είναι η λέξη που ταιριάζει στην εποχή. Αυτή την εποχή τη βλέπουμε στον δεύτερο κύκλο της σειράς "Όρκος" στην ΕΡΤ. Μπαίνει στα γυρίσματα για μια μίνι αστυνομική σειρά, τους "Μαύρους Πίνακες", σε σκηνοθεσία Κατερίνας Φιλιώτου, που θα προβάλλεται από τον Ιανουάριο στο Star. Συμμετείχε στα γυρίσματα του "Maestro", όπου θα τη δούμε σε ρόλο έκπληξη σε ένα επεισόδιο. Επιστρέφει στον ρόλο της Νόρας στο "Κουκλόσπιτο" του Ίψεν, που από τις 25 Οκτωβρίου ανεβαίνει ξανά στο Θέατρο Πορεία, ενώ τέλη Νοέμβρη ανεβαίνει και η παράσταση "Συρανό", όπου θα ερμηνεύει τη Ρωξάνη στο Θέατρο Αλκυονίς.
"Ανέκαθεν ήμουν δραστήρια. Από τότε που γεννήθηκαν τα παιδιά μου, όμως, είναι σαν να με τροφοδοτούν με επιπλέον ενέργεια. Το μόνο που μου λείπει είναι ο ύπνος" λέει. Αναρωτιέμαι αν η γέννηση των παιδιών την άλλαξε ως ηθοποιό. Στη μίνι αστυνομική σειρά στο Star θα ερμηνεύει μια μητέρα, η οποία με το που εμφανίζεται στην οθόνη μαθαίνουμε ότι έχασε το παιδί της. "Σίγουρα έχει γίνει μια υπαρξιακή μετατόπιση" συμφωνεί η Λένα Παπαληγούρα. "Όταν γίνεσαι μητέρα, άλλα πλάσματα είναι πιο σημαντικά από εσένα. Αυτό λειτούργησε και σ’ εμένα και θεωρώ ότι λειτούργησε ευεργετικά ως προς τη δουλειά μου. Με έκανε να εστιάζω στα σοβαρά θέματα και να μη με πιάνει πανικός με τις μικρολεπτομέρειες. Μπαίνω πιο γρήγορα στα πράγματα και με μεγαλύτερη συγκέντρωση". Και αναφέρεται στην περίπτωση της "Κατερίνας", μιας από τις μακροβιότερες παραστάσεις του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου.
"Άλλα σημεία φορτίστηκαν, σχεδόν άθελά μου, από τη στιγμή που γεννήθηκαν τα παιδιά μου, όταν ερμηνεύω πλέον την Κατερίνα. Όμως, μαζί με τα παιδιά κυλάει και η ζωή, μπορεί να έχω στο μυαλό μου τα παιδιά που απήχθησαν στο Ισραήλ". Είναι από τις ηθοποιούς που επιστρέφουν σε ρόλους. Με χαρά. "Όλα στην εποχή μας τελειώνουν γρήγορα. Κάπως με φρικάρει αυτό" εξηγεί. "Όταν μου δίνεται η ευκαιρία να επιστρέψω σε έναν ρόλο, νιώθω ότι μου δίνεται η ευκαιρία να πάω κόντρα στον χρόνο και να μπω βαθύτερα στο έργο. Έχουμε πει με τον Γιώργο Νανούρη ότι θα σταματήσουμε την "Κατερίνα” όταν νιώσουμε ότι χάνει τους χυμούς της. Όμως, αυτό δεν έχει συμβεί ακόμη. Κάθε φορά που την ανεβάζουμε μπολιάζεται με πράγματα που συμβαίνουν στις ζωές μας". Και όταν τελειώνει ο ρόλος; "Αισθάνομαι ότι είναι ένα κομμάτι που υπάρχει μέσα μου, δεν έχει χαθεί. Μπορεί να μη θυμάσαι τα λόγια, αλλά θυμάσαι ποια κομμάτια σου μετακινήθηκαν εξαιτίας αυτού του ρόλου".
Με τα χρόνια έχει κατακτήσει σκηνική ελευθερία, παραμένοντας όμως φοβερά πιστή στους ανθρώπους με τους οποίους δουλεύει. Αρκεί να μην προσπαθήσουν να την εγκλωβίσουν. "Είμαι πιστή, δοτική, αρκεί να μη νιώσω ότι ο άλλος προσπαθεί να με κλείσει σε κλουβί. Η παρουσία μου πρέπει να είναι δική μου επιλογή". Επιστρέφουμε στο θέμα της κυρίαρχης εικόνας, του σκρολαρίσματος που έχει γίνει τρόπος ζωής. "Μα πρέπει να είμαστε όλοι ίδιοι; Τη στιγμή που λέμε ότι κάνουμε βήματα για να αποδεχθούμε τη διαφορετικότητα; Θα έπρεπε να είμαστε πιο ανοιχτοί, ελεύθεροι. Το λέω με αφορμή και το "Κουκλόσπιτο”, όπου ένα κυρίαρχο θέμα είναι ο εγκλωβισμός στην εικόνα. Ανοίγεις το καπάκι του κουκλόσπιτου και είναι όλο σαθρό από κάτω".
Μιλώντας για σκρολάρισμα, δε θα ξεχάσω εκείνο το πρωί του Σαββάτου που, κοιτάζοντας στο Instagram, είδα την ανάρτηση του περιοδικού New Yorker η οποία εκθείαζε την ελληνική ταινία μικρού μήκους "ΑirHostess 737" του Θανάση Νεοφώτιστου. Γκρο πλαν στο πρόσωπο της Λένας, που υποδύεται μια χαρωπή (;) αεροσυνοδό με σιδεράκια. Ένα αριστούργημα που κάποιοι λένε ότι μπορεί να το δούμε στα Όσκαρ. "Καλά, θα τρελαθώ αν συμβεί αυτό" λέει και γελά δυνατά. "Φοβερά δώρα μάς έκανε αυτή η ταινία, είναι μια πτήση που μας χάρισε πολλά. Γυρίζοντας την ταινία –θα σου πω κάτι περίεργο–, ένιωσα όπως στην πρεμιέρα της "Κατερίνας”. Ένα μοναδικό αμετάφραστο συναίσθημα, σαν να είναι όλο αυτό κάτι πέρα από εμάς. Σαν να συνέβη κάτι στην ενέργειά μας που μας ξεπέρασε".
Φωτογραφίες: Γιώργος Καπλανίδης (This is Not Another Agency). Styling: Panayiotis Panouklias (D-tales).