Η Μυρτώ Αλικάκη έχει γεννηθεί στη Γαλλία, έχει σπουδάσει γαλλική φιλολογία, από τα 20 της χρόνια ως φοιτήτρια έχει αναμετρηθεί με σημαντικά έργα του ρεπερτο- ρίου. Ζητώ από την ίδια να μιλήσουμε για τα κλασικά έργα και πόσο μπορούμε να τα "πειράξουμε", όπως είναι η έκφραση του συρμού. "Τείνουμε να έχουμε μια ευλάβεια για κάθε κλασικό δημιούργημα, λες και υπάρχουν θέσφατα που δεν πρέπει να ακουμπάμε. Δεν είμαι αυτής της άποψης. Όσο παλιό και αν είναι ένα κείμενο, όσο ση- μαντικό, είναι σπουδαίο να προσπαθείς να το δεις στο σήμερα, στην εποχή μας. Δε σημαίνει αυτό ότι μου αρέσει κάθε "πείραγμα” ή ότι είναι πάντα απαραίτητο να υπάρχει. Είναι όμως δικαίωμα των καλλιτεχνών να πειράζουν τα πράγματα, να σκάβουν για να φωτίσουν κάτι το διαφορετικό. Οι κατηγορίες ότι αυτό είναι ύβρις ή ιεροσυλία με βρίσκουν απέναντι" λέει η Μυρτώ Αλικάκη.
Αναφέρεται στη λέξη-κλειδί "φανατισμός", που δεν αφορά μόνο την τέχνη, αλλά και τον τρόπο που έχουμε εθιστεί ή εγκλωβιστεί να συνδιαλεγόμαστε στη δημόσια σφαίρα. "Πιστεύω ότι τα πάντα έχουν δύο όψεις. Καλό θα είναι να μη φανατιζόμαστε και να βλέπουμε τα πράγματα πιο ολιστικά. Νιώθω ότι ζούμε σε μια εποχή όπου υπάρχει λογοκρισία μεν, και παράλληλα, αν δεν υπηρετήσεις μια συγκεκριμένη θεματολογία, μπορεί να θεωρηθείς ντεμοντέ. Αυτό το νιώθω. Είναι πιεστικό".
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής των Ολυμπιακών Αγώνων, Τομά Ζολί, δήλωσε πρόσφατα ότι η τέχνη είναι η ιστορία της ανθρωπότητας. "Συμφωνώ" λέει η Μυρτώ Αλικάκη και προσθέτει: "Δεν είμαι υπέρ της διαγραφής της ιστορίας, αλλά υπέρ της εξέλιξης των πραγμάτων". Η ίδια βρέθηκε από πολύ νωρίς, ήδη στα μετεφηβικά της χρόνια, στο κέντρο της κριτικής. Ήταν δευτεροετής φοιτήτρια στη Σχολή του Καρόλου Κουν όταν ανέβηκε στο σανίδι, στην καλοκαιρινή περιοδεία με τους "Βατράχους" σε σκηνοθεσία του Μίμη Κουγιουμτζή και με τις "Νεφέλες" σε σκηνοθεσία του Γιώργου Λαζάνη. Δύο σπουδαίοι δάσκαλοί της, που υπήρξαν μαθητές του Κουν. Στη συνέχεια έπαιξε πάλι στο Θέατρο Κουν, ως φοιτήτρια πάντα, στη "Γέρμα" σε σκηνοθεσία Κου- γιουμτζή. Και ξαφνικά, στα 21 της χρόνια, έπαιξε στην τηλεοπτική "Αναστασία" και όλη η Ελλάδα άρχισε να μιλάει γι’ αυτήν. "Έπεσα στην "Αναστασία”", όπως λέει. Από νωρίς ήρθε αντιμέτωπη με την κριτική και τα πλοκάμια της. "Πάντα υπήρχαν και υπάρχουν άνθρωποι που έτσι και αλλιώς αρέσκονται και ικανοποιούνται βαθιά, θα έλεγα, να κατακρίνουν, να υποτιμούν, γιατί έτσι νιώθουν. Η κριτική είναι φυσικά καλοδεχούμενη, αλλά πρέπει και αυτή να περνάει από ένα φίλτρο".
"Είμαι άνθρωπος περιχαρακωμένος. Πάντα ήμουν έτσι. Δεν ξέρω αν είναι καλό ή κακό, αλλά δεν ασχολούμαι ιδιαίτερα με το τι λένε οι άλλοι άνθρωποι. Δε λέω ότι κατά περιόδους δε με έχουν πτοήσει ή πειράξει κάποια πράγματα. Αλλά γενικά δεν ενδιαφέρομαι για όσα λέγονται για εμένα, αλλά και για τους άλλους. Δεν τα πιστεύω, γιατί ξέρω από την ίδια μου τη ζωή ότι γράφονται πράγματα με απίστευτες ανακρίβειες. Το λέω με υπερηφάνεια ότι δεν είμαι κουτσομπόλα. Το απεχθάνομαι το κουτσομπολιό, το περιφρονώ. Είναι τόσο σωστό το ρητό που λέει ότι όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες".
Για τη Μυρτώ Αλικάκη εγείρεται και θέμα αισθητικής. "Το κουτσομπολιό έχει κάτι το χαμερπές. Δε θέλω να παίρνω αυτή την ενέργεια. Θέλω να είμαι η καλή εκδοχή του εαυτού μου". Δεν το λέει αυτό εκ του ασφαλούς, κάθε άλλο. Θα έλεγε κανείς ότι είναι μπαρουτοκαπνισμένη σε αυτό το πεδίο. Αυτό συνέβη ήδη με το που προβλήθηκαν τα πρώτα επεισόδια της "Αναστασίας" το 1993. "Αυτό που συνέβη τότε ήταν αδύνατο να το προβλέψω. Δεν ήταν εύκολο να το διαχειριστώ, μου πήρε χρόνο. Όμως, ξέρετε, έχω μεγάλη υπομονή. Επίσης, νιώθω ότι, κάνοντας τον απολογισμό της ζωής μου, οι στόχοι και τα θέλω μου είναι καθαρά. Μπορώ να τα αναγνωρίσω και να τα σεβαστώ".
Γεννήθηκε στη Γαλλία όπου και έζησε ως τριών ετών. Είναι παράξενο, λένε ότι τα παιδιά δεν έχουν αναμνήσεις πριν από τα τρία τους χρόνια. Κι όμως, η ίδια θυμάται να λέει στη μητέρα της ως παιδί ότι ανακαλούσε την εξής εικόνα: Στο σπίτι τους στη Γαλλία υπήρχε ένα παράθυρο που έβλεπε στην εσωτερική αυλή. Στην απέναντι πολυκατοικία έβγαινε στο παράθυρο ένα άλλο κοριτσάκι. Κάθονταν αντικριστά και χαιρετούσαν η μία την άλλη. "Η μητέρα μου απορούσε πώς το θυμό- μουν. Ήμουν μόλις δυόμισι ετών όταν συνέβαινε αυτό. Το κοριτσάκι το έλεγαν Κριστίν". Σκέφτομαι πόσο κινηματογραφική είναι αυτή η αναφορά. Θα μπορούσε να είναι η αρχή μιας ταινίας. Ίσως της ταινίας που θα σκηνοθετούσε η ίδια η Μυρτώ Αλικάκη. Λέω στην ίδια ότι με τον τρόπο που έχει να διεισδύει στα πράγματα και να μελετά τον ψυχισμό των άλλων, λόγω και της δουλειάς της, θα μπορούσε να είναι σκηνοθέτις.
"Το σκέφτομαι αρκετά συχνά τον τελευταίο καιρό και ποτέ δεν προλαβαίνω. Νομίζω όμως ότι κάποια στιγμή θα το κάνω. Πρώτη μου επιθυμία είναι να αρχίσω με το σινεμά, ίσως με μια ταινία μικρού μήκους" μου λέει. "Στο θέατρο θα ήθελα να το κάνω με νέα παιδιά, με τους μαθητές μου". Διδάσκει "Υποκριτική στην κάμερα" στη Σχολή του Θεάτρου Κουν τα τελευταία 11 χρόνια.
Από το φθινόπωρο θα τη βλέπουμε στο Mega στην καθημερινή σειρά "Ταμπού" των Ανδρέα Γεωργίου και Κούλλη Νικολάου, στον ρόλο μιας αστυνομικού που προσπαθεί να εξιχνιάσει ένα στυγερό έγκλημα στα Ιωάννινα. Επισημαίνω στην ίδια ότι από μικρή, όταν άκουγα για τη λίμνη της πόλης, σκεφτόμουν με φρίκη τον μύθο της κυρα-Φροσύνης, την τύχη των γυναικών, την άσκηση βίας, το στερεότυπο ότι ανήκουν στους άνδρες. Άραγε, πόσο έχουν στριμώξει τη Μυρτώ Αλικάκη τα στερεότυπα;
"Παρά το γεγονός ότι υπήρξαν στερεότυπα που με έχουν καταπιέσει ως γυναίκα στη ζωή μου, θα έλεγα ότι γενικά έχω νιώσει αρκετά ελεύθερη" τονίζει. "Μεγάλωσα με έναν τρόπο όχι και τόσο παραδοσιακό, μου έδειχναν εμπιστοσύνη, έμαθα από μικρή να φροντίζω και να συντηρώ των εαυτό μου. Ένιωθα δυναμική, αυτάρκης ως προσωπικότητα, κάτι που για τους άλλους ήταν μερικές φορές τρομακτικό". Έχει δυο γιους, συζητάμε πόσο καθοριστικός είναι ο ρόλος των μανάδων στο να μεγαλώσουν παιδιά που θα ρίξουν αυτά τα στερεότυπα.
"Θεωρώ ύψιστη πολιτική πράξη το πώς μεγαλώνου- με τα αγόρια μας, ότι είναι ένας τρόπος να προσφέρω στο κοινωνικό σύνολο" σημειώνει. "Δεν ξέρω τι θα καταφέρω στο τέλος. Το θέμα δεν είναι να καταργήσουμε τα φύλα, τις φυλές, τις κοινωνικές τάξεις. Το θέμα είναι να αγαπηθούμε παρά τις διαφορές μας, όχι να γίνουμε όμοιοι. Στον βαθμό που είναι δυνατό και, κυρίως, με το παράδειγμα της ζωής μου θέλω να εμπνεύσω τα παιδιά μου προς αυτή την κατεύθυνση".
Φωτογραφίες: Βασίλης Μαντάς. Styling: Ειρήνη Αναστασιάδη. Μακιγιάζ-Μαλλιά: Παναγιώτης Πάντος (@pantos_panagiwtis). Από το Harper's Bazaar Οκτωβρίου που κυκλοφόρησε την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2024.
Ευχαριστούμε θερμά το Balthazar Athens για την ευγενική φιλοξενία.