Συναντηθήκαμε στο private home, 13 στον αριθμό – 14 στο σύνολο, του One&Only Aesthesis, λίγο πριν ο ήλιος αρχίσει να δύει. Ένα σχεδόν θεϊκό σκηνικό, με το οποίο η καλλιτέχνις Alexandria Coe συνδέθηκε για πέντε ημέρες, προκειμένου να δημιουργήσει τη νέα της εικαστική δουλειά, αυτή τη φορά από τον ρόλο της artist in residence του πολυτελούς ξενοδοχείου. Τα έργα της ήταν απλωμένα περιμετρικά της πισίνας: ανθρώπινες φιγούρες, μορφές θηλυκές, αλλά κοινωνικά ελεύθερες, οι οποίες κλείνουν το μάτι στην ανεξαρτησία τους μέσω της κοινωνικότητάς τους. Δεν θα εντοπίσεις καμία μόνη της σε έναν πίνακα, αποκύημα της πεποίθησης της καλλιτέχνιδος ότι η επικοινωνία και η σύνδεση είναι δύο βασικά στοιχεία της ανθρώπινης ύπαρξης.
Γεννημένη στη Βρετανία, κόρη του Λονδίνου και φανατική της Ελλάδος, η Alexandria Coe ενσωματώνει στοιχεία από τον τρόπο ζωής των δύο χωρών στα έργα της, έστω και ασυνείδητα, χωρίς να απαρνείται ταυτόχρονα τη μίνιμαλ φιλοσοφία που ακολουθεί τόσο στις δημιουργίες όσο και στη ζωή της. Δημοφιλής στους συλλέκτες έργων τέχνης, προσιτή με μία γαλήνια σχεδόν ενέργεια και ηρεμία, η Coe έχει αναπτύξει ένα ιδιαίτερο στυλ που βασίζεται στην έντονη χρήση του φωτός και της σκιάς, δίνοντας έτσι δυναμική στις ζωγραφικές φιγούρες της και δημιουργώντας μια αίσθηση βάθους και έντασης – όσο κι αν η λέξη αυτή δεν ταιριάζει στην αύρα της. Και την επιθυμία της να ζήσει μόνιμα σε ένα νησί, για να ηρεμεί δίπλα στη θάλασσα, να εμπνέεται από την κίνηση του ήλιου και την ακμάζουσα φύση, να δημιουργεί σε ένα περιβάλλον που διεγείρει τη σκέψη και βελτιώνει την ικανότητά της.
Μέχρι να τα καταφέρει, η Βρετανίδα που αγκάλιασε πρώτα τη μόδα, πριν αφεθεί στη ζωγραφική τέχνη και γράψει το δικό της βιβλίο, αποκωδικοποιεί τα έργα που δημιούργησε αποκλειστικά για τους επισκέπτες του One&Only Aesthesis, αλλά και την προσωπικότητά της αποκλειστικά στο Harper's Bazaar Greece.
Πώς προέκυψε η συνεργασία σου με το One&Only Aesthesis;
Η αρχική ιδέα ήταν να μείνω σε ένα από τα private homes και να δημιουργήσω τα νέα μου έργα, αφουγκραζόμενη το τοπίο. Το θέμα ήταν η σύνδεση. Ήθελα να δημιουργήσω κάτι που να αντιπροσωπεύει με κάποιο τρόπο την ουσιαστική επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων, αλλά και να σχεδιάσω σώματα που να αποπνέουν χαρά, να θυμίζουν τη ζωή. Φυσικά, επειδή το καλοκαίρι ανθίζει ανάμεσά μας, προσπάθησα επίσης να μεταφέρω αυτό το αίσθημα ελευθερίας.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τη διαμονή μου για πέντε ημέρες. Η εικαστική μου διαδικασία ξεκίνησε με απλά σχέδια, αλλά και έναν μεγάλο πίνακα, φυσική συνέχεια των σχεδίων και των στοιχείων που αντικρίζω κάθε μέρα: την πέτρα, το μάρμαρο, την ουδέτερη χρωματική παλέτα. Είναι απόλαυση μου να ζωγραφίζω σε έναν τόσο όμορφο χώρο (σ.σ. το private home του One&Only Aesthesis).
Κάθε έργο σου αποτελείται από γυναικείες φιγούρες. Τα σώματα είναι αποκλειστικά θηλυκά;
Σε γενικές γραμμές, ναι. Θα ήθελα, όμως, ο κάθε επισκέπτης να τα ερμηνεύσει από το δικό του πρίσμα. Για αυτό, αν και είναι γυναικεία, επιθυμώ να μην έχουν πολλές λεπτομέρειες, να είναι αρκετά ουδέτερα, λίγο αφηρημένα. Η ερμηνεία τους συνδέεται περισσότερο με το συναίσθημα. Ορισμένα σχέδια είναι παλαιότερες δημιουργίες που είχα κάνει με θέμα τον χορό, και κάποια είναι ακόμη και προσωπογραφίες.
Υπάρχει μία ιδιαίτερη κίνηση στα έργα σου.
Είναι κάτι που το επιθυμούσα. Με ενδιαφέρει πολύ το πώς ζούμε, πώς κινείται το σώμα, και να εστιάζουμε περισσότερο στο τι μπορεί να κάνει το σώμα μας παρά στον τρόπο με τον οποίο φαίνεται, στις δυνατότητες και όχι στη στατική εικόνα του. Σε κάθε έργο υπάρχουν τουλάχιστον δύο σώματα. Προσπάθησα να τοποθετήσω ανθρώπους μαζί, να υπάρχει αυτό το αίσθημα πολλαπλής παρουσίας, χωρίς απαραίτητα να αλληλεπιδρούν. Να εστιάσω στη μεταξύ τους σύνδεση.
Ακόμα και αν τα σώματα είναι θηλυκά, υπάρχει μια έντονη, δυναμική ενέργεια σε κάθε έργο, μίνιμαλ αισθητικής – άλλωστε, έτσι επιλέγω να ντύνομαι και στην καθημερινότητά μου. Προσπάθησα επίσης να εναντιωθώ απέναντι σε αυτή την υπερβολικά εξιδανικευμένη εικόνα της γυναίκας που σχηματίζει η κοινωνία σήμερα, στην απαίτηση να είναι τέλεια και άψογη κάθε στιγμή. Στα έργα μου, επιθυμώ να είναι το αντίθετο. Να υπάρχει μία απλότητα, μία οικονομία στη γραμμή.
Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείς όταν σχεδιάζεις τις εικαστικές σου δημιουργίες;
Χρειάζεται αρκετή συγκέντρωση. Προσωπικά, θα έλεγα ότι το σημαντικότερο είναι να μην αποσπάται η προσοχή σου τη στιγμή της δημιουργίας. Σε πιο πρακτικό επίπεδο, ξεκινάω με ένα δομημένο σχέδιο, από το οποίο σταδιακά αφαιρώ, κάνοντας το πιο αφηρημένο. Θεωρώ ότι μέσα από την αφαίρεση μπορείς να δηλώσεις κάτι εντονότερα σε σχέση με την πρόσθεση.
Όπως γίνεται αντιληπτό, είναι πολύ σημαντικό να βρίσκεσαι σε έναν χώρο όπου μπορείς απλά να συγκεντρωθείς και να δημιουργήσεις. Στα private homes του One&Only Aesthesis, δεν υπάρχουν περισπασμοί. Η κατοικία είναι πολύ ήρεμη και το αίσθημα γαλήνης διάχυτο. Σαν να βρίσκομαι στο νησί, ενώ γνωρίζω ότι είμαι μία ανάσα μακριά από κεντρικό δρόμο της πρωτεύουσας. Από μικρή, ονειρευόμουν να ζήσω σε νησί. Μπορείς να ακούσεις τη θάλασσα, να παρατηρήσεις το ηλιοβασίλεμα και την ανατολή του ήλιου. Να συνδεθείς.
Κάτι ενδιαφέρον που παρατήρησα είναι ότι δεν ενδιαφέρομαι τόσο για τον ψηφιακό κόσμο όταν είμαι κοντά στη φύση και την τέχνη μου. Για μένα, το σχέδιο και η τέχνη είναι πάντα η διέξοδός μου από τον ψηφιακό κόσμο. Είναι πολύ δύσκολο να αποχωριστείς αυτόν τον κόσμο, συνθήκη αρκετά λυπηρή, γιατί ο καθένας από εμάς χρειάζεται λίγη ησυχία, να μη σκέφτεται τίποτα μερικές φορές, να μην αγχώνεται για τα social media ή τα μέσα ενημέρωσης γενικότερα.
Αναφέρεσαι αρκετά συχνά στη φύση. Είναι μία από τις πηγές έμπνευσης σου;
Μου αρέσει ο ρυθμός που σου δίνει η φύση. Ήμουν πιο πολύ άνθρωπος της πόλης, αλλά τώρα ονειρεύομαι ξανά να ζήσω σε νησί, να έχω αυτόν τον διαφορετικό ρυθμό. Όταν ζεις έτσι, ακολουθείς τον παλμό της φύσης και του φωτός. Εκεί υπάρχει ένας ρυθμός που σε κάνει να νιώθει ήρεμος και αυτό είναι καλό για τη δουλειά μας. Μπορείς να συγκεντρωθείς και να βρεις την ισορροπία ανάμεσα σε αυτό που ονομάζεται δουλειά, εν προκειμένω η δημιουργία, και την ίδια τη ζωή. Για μένα, η δουλειά είναι σημαντικό κομμάτι της ζωής μου, όχι, όμως, το μοναδικό.
Πώς κρατάς ζωντανή τη δημιουργικότητά σου;
Ας ξεκινήσουμε λέγοντας ότι δεν είναι κάτι απλό. Πολλές φορές, αυτό το οποίο κάνει τη δημιουργικότητά να χάνει την ορμή που τη χαρακτηρίζει είναι η ίδια η καθημερινότητα. Χρειάζεσαι ένα διάλειμμα για να σκεφτείς με αυτόν τον τρόπο, κάτι που σήμερα είναι πολύ δύσκολο. Αυτό που μας έχουν μάθει είναι να δουλεύουμε σε εξαντλητικούς ρυθμούς για να μπορέσουμε να επιβιώσουμε. Νομίζω, όμως, ότι ορισμένες στιγμές αυτό που χρειαζόμαστε περισσότερο είναι να κάνουμε ένα διάλειμμα. Φυσικά, για να είσαι δημιουργικός, παρόλο που πρέπει πάντα να σκέφτεσαι, χρειάζεσαι μία παύση, αλλιώς κάνεις το ίδιο πράγμα συνέχεια.
Η δημιουργικότητα είναι να προκαλείς τον εαυτό σου, να μην επαναλαμβάνεσαι. Χρειάζεσαι χώρο και ουσιαστικό χρόνο. Επίσης, υπάρχουν τρόποι να καλλιεργήσεις τη δημιουργική σου σκέψη: να παρατηρήσεις τη δουλειά άλλων συναδέλφων, να διαβάσεις σχετικά με τον στόχο σου βιβλία, να συνομιλήσεις με προσωπικότητες που σε εμπνέουν. Προσωπικά, οι συνδέσεις που έχουμε με άλλους ανθρώπους μού υπενθυμίζουν το σκοπό αυτού που κάνω.
Πότε αισθάνεσαι ότι ένα έργο σου είναι έτοιμο προς θέαση;
Είναι δύσκολο γιατί εξαρτάται από εσένα, τον καλλιτέχνη. Μπορεί να δουλεύεις κάτι και να καταλάβεις ότι τελικά το αποτέλεσμα δεν θα είναι όπως ακριβώς το οραματίζεσαι. Εγώ πιστεύω πολύ στο "less is more (σ.σ. ότι το λιγότερο είναι προτιμότερο από το περισσότερο). Για πολλούς μπορεί να είναι απογοητευτικό, αλλά εξαρτάται από το στιλ του κάθε δημιουργού. Όποια σχολή όμως κι αν ακολουθεί κανείς στα έργα του, δεν είναι εύκολο να αντιληφθείς πότε να σταματήσεις – μπορεί να χρειαστεί να αφήσεις ένα έργο για καιρό και να επιστρέψεις κάποια στιγμή με φρέσκια ματιά. Στο τέλος, το ένστικτό σου είναι εκείνο που σου αποκαλύπτει ότι είναι έτοιμο.
Στο παρελθόν, είχες ασχοληθεί αρκετά με τη μόδα, ένα πεδίο το οποίο συνεχίζει να κεντρίζει το ενδιαφέρον σου. Πόσο έχει επηρεάσει την αισθητική και την τέχνη σου;
Η μόδα είναι κι αυτή μια μορφή τέχνης, ειδικά όταν δεν είναι τόσο εμπορική και μαζικά παραγόμενη. Οι μεταπτυχιακές μου σπουδές αφορούν την επικοινωνία μόδας και εστιάζουν στη "γλώσσα" της μόδας, τους τρόπους με τους οποίους επικοινωνείται, όπως μέσω του κινηματογράφου, τη φωτογραφία, του animation. Εκεί, μεταξύ άλλων, συνειδητοποίησα ότι η μόδα δεν είναι απλά η τέχνη του catwalk και των σχεδιαστών, αλλά και μορφή αυτοέκφρασης. Ακόμα και αν δεν μας αρέσει κάτι που φορά κάποιος, μία προσπάθεια αποκωδικοποίησης του στιλ του μάς επιτρέπει να αντιληφθούμε πολλά στοιχεία της προσωπικότητάς του.
Εκτός από τη ζωγραφική και το σχέδιο, με ποιες άλλες μορφές τέχνης θα ήθελες να ασχοληθείς;
Θέλω πολύ να δοκιμάσω γλυπτική. Ο φίλος μου μού έκανε δώρο ένα σεμινάριο μαρμάρινου γλυπτού — περίμενα καλύτερα αποτελέσματα, αλλά ήταν πολύ ενδιαφέρον. Όταν βγαίνεις από τη ζώνη ασφαλείας σου και σκέφτεσαι να αποκτήσεις μία νέα δεξιότητα, νιώθεις σαν παιδί που μαθαίνει ξανά, και το μυαλό σου δουλεύει διαφορετικά. Τώρα, ασχολούμαι με την κεραμική, που είναι ωραία γιατί χρησιμοποιείς τα χέρια σου και μέσω της αφής και της φαντασίας μαθαίνεις να πλάθεις έναν άλλο κόσμο. Αυτό είναι διαφορετικό από την εικαστική τέχνη, πιο απτό. Νομίζω ότι όσο περισσότερο ισορροπούμε τον ψηφιακό πολιτισμό με χειροποίητες και φυσικές δραστηριότητες, τόσο καλύτερα νιώθουμε μέσα μου. Αυτό ισχύει, έστω για εμένα.
Τι μήνυμα θα ήθελες να κρατήσουν οι θεατές της νέας σου εικαστικής πρότασης;
Για να είμαι ειλικρινής, δεν το έχω σκεφτεί πολύ, αλλά όταν δημιουργείς είσαι αρκετά εντός στη διαδικασία και δεν σκέφτεσαι το τελικό αποτέλεσμα. Θέλω τα σχέδιά μου να έχουν μια αίσθηση ηρεμίας και ροής, να νιώθεις πως υπάρχει συνέχεια και σύνδεση μεταξύ εξωτερικού και εσωτερικού. Να μπορεί ο επισκέπτης να ταυτιστεί, ανεξαρτήτως φύλου και χαρακτηριστικών.
