Η πέτρα ως καμβάς δημιουργίας | Μία εντυπωσιακή νέα έκθεση 27 καλλιτεχνών στο ατελιέ του ζωγράφου Νίκου Νικολάου

Η σύνδεση του ζωγράφου Νίκου Νικολάου με την Αίγινα ξεκινά στις αρχές της δεκαετίας του '60. Γοητευμένος από το φως του νησιού, ο Υδραίος Νίκος αποφασίζει να αποκτήσει τότε μία έκταση 2,5 στρεμμάτων στα Πλακάκια, οικοδομώντας μία θερινή κατοικία που σταδιακά άρχισε να μετατρέπεται σε μόνιμη και μία καλλιτεχνική ταυτότητα που εμπνεόταν από τις παραστάσεις και τα υλικά τα οποία η ματιά του αντίκριζε σε καθημερινή – σχεδόν – βάση. 

Το σπίτι του μετατρέπεται σε εργαστήριο του. Ένα σημείο συνάντησης διαφορετικών μορφών τέχνης και σημαντικών καλλιτεχνών. Ένας κόμβος συνδιαλλαγής απόψεων, τεχνικών, ιδεών οι οποίες συχνά μετουσιώνονταν στον καμβά ή σε αντικείμενα της φύσης. 

Λίγα χρόνια αργότερα, ο αδελφικός του φίλος Γιάννης Μόραλης, ακολούθησε κι εκείνος. Στο σπίτι του Νίκου και της συζύγου του Αγγέλας "το ανοιχτό σπίτι όλες τις ώρες", ενός ανθρώπου για τον οποίο "δεν ήξερες πού άρχιζε η Τέχνη του, η ζωγραφική του και πού τελείωνε η Τέχνη της ζωής", όπως γράφει ο Γιάννης Νεγρεπόντης, η δημιουργία εναλλασσόταν με την καθημερινότητα σε ένα ατελιέ που είχε την προσωπική σφραγίδα του δημιουργού του. Εκεί, ο Νίκος Νικολάου ανακάλυψε έναν νέο καμβά: αυτό των πετρών που μάζευε από την Αίγινα, την Επίδαυρο, την Ύδρα, την Εύβοια και τα ενδιάμεσα σημεία κατά τη διάρκεια των αποδράσεων του.

Αυτές οι προσεκτικά επιλεγμένες πέτρες έγιναν πρόσωπα με μάτια τεράστια σαν φαγιούμ, πέτρες που έγιναν γυναικεία κορμιά κι ερωτικά συμπλέγματα του θέρους. "Πηγαίνοντας μαζί μας και με τα άλλα του ανίψια απέναντι, στην Επίδαυρο", αφηγούνται η Δάφνη και ο Θοδωρής Ζουμπουλάκης "ο Νικολάου στεκόταν στον ήλιο και κοιτούσε τις πέτρες, τις σήκωνε, τις εξέταζε, τις ακουμπούσε πάλι κάτω απαλά, σε μια διαδικασία που κρατούσε για ώρες, αφήνοντας εμάς εξαντλημένους και διαλέγοντας εντέλει μία-μία μερικές από τις εκατοντάδες που είχε μελετήσει. Επέστρεφε και τις ζωγράφιζε". 

Απόδειξη του πνεύματος του ζωγράφου οι εν λόγω πέτρες, μικρά θερινά έργα τέχνης, τα οποία φέτος συγκροτούν το σώμα μίας νέας έκθεσης, η οποία παρουσιάζεται στο μέρος που ο ίδιος ένιωθε ελεύθερος: το ατελιέ του στην Αίγινα, γνωστό σήμερα ως Nikolaou Residence. Η "Πέτρες Αιγίνης και άλλες θάλασσες στο ατελιέ του Νίκου Νικολάου", όπως ονομάζεται, απαρτίζεται από λίθους με ιδιαίτερα σχέδια, φυσικά χρώματα, ήρεμες αποχρώσεις – σαν να σμιλεύτηκαν για να ζωγραφιστούν, σαν κάθε σχέδιο να παρουσιάζει μία αφήγηση, η οποία ξεδιπλώνεται κατάματα μπροστά σου.

Οι λίθινες αυτές εκτάσεις γίνονται τώρα η αφορμή για έναν νέο διάλογο με ζωγράφους και γλύπτες που τις αναζητούν με το ίδιο πάθος και τις χρησιμοποιούν κι εκείνοι διαχρονικά στο έργο τους. Διασώζοντας, λαξεύοντας, ενθέτοντας, μεταμορφώνοντας και ζωγραφίζοντάς τις. Δημιουργώντας με αυτές οργανικές νέες φόρμες, εγκαταστάσεις και γλυπτά σώματα με αιχμές, εσοχές και εγκοπές, εγχάρακτα περιδέραια, ζωγραφισμένες φιγούρες με καμπύλες και συνευρέσεις και ιστορίες συντετμημένες με ελεύθερα σημεία φυγής. Κάθε πέτρα που παρουσιάζεται, στο ατελιέ του Νικολάου, συναντώντας τις δικές του πέτρες, έχει κι αυτή τη δική της ιστορία, έχοντας μετατραπεί σε νέο παλλόμενο οργανικό σώμα.

Πέτρες της Αίγινας και πέτρες από άλλες θάλασσες, πυκνώσεις χρόνου και ιδιοφυείς προσλήψεις του όγκου, της φόρμας, της χροιάς και της ελάχιστης ιχνογραφίας ή της τρισδιάστατης δυνατότητας, κορμοί κυκλαδικοί, κεφάλια αρχέγονα, αγιογραφίες λιτές και ευρήματα παράδοξα συναντιούνται τώρα στο ατελιέ του Νικολάου για να συνομιλήσουν με τους δικούς του μύθους, με τις δικές του πέτρες, με τις δικές του θάλασσες.

Στην έκθεση, η οποία πραγματοποιείται σε συνεργασία με τη γκαλερί Ζουμπουλάκη, συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Ηώ Αγγελή, Αλεξάνδρα Αθανασιάδη, Έλενα Βότση, Κατερίνα Γιάννακα, Βένια Δημητρακοπούλου, Ανδρέας Θεοδώρου, Νίκος Καλαφάτης, Μαριγώ Κάσση, Αγγελική Κλαυδιανού, Σπύρος Κόικας, Νεκτάριος Κοντοβράκης, Γιώργος Κόρδης, Τάσος Λιακόπουλος, Παναγιώτης Μαρίνης, Παναγιώτης Μπελντέκος, Ελένη Μυλωνά, Ανδρέας Νικολάου, Βασίλης Νικολάου, Χρίστος Παπαδάκης, Iris Papamarkou, Βαγγέλης Πολύζος, Βαγγέλης Ρήνας, Γιώργος Σκλάβαινας, Νίκος Σκλαβενίτης, Βάσω Τρίγκα, Θεοδώρα Χωραφά, Γιάννης Ψυχοπαίδης και φέρει την υπογραφή, όσον αφορά την επιμέλεια, της Ίριδας Κρητικού.

Την Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου στις 12:00 θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση από την επιμελήτρια της έκθεσης και εργαστήριο πέτρας για μικρούς και μεγάλους από τον συμμετέχοντα καλλιτέχνη Παναγιώτη Μαρίνη. Η συμμετοχή είναι ελεύθερη.

info
Πέτρες Αιγίνης και άλλες θάλασσες στο ατελιέ του Νίκου Νικολάου
13 Σεπτεμβρίου – 26 Οκτωβρίου 2025