Στον φανταστικό κόσμο της Begüm Khan

Η σχεδιάστρια Begüm Kıroğlu, ιδρύτρια του brand κοσμημάτων Begüm Khan που φιλοξενεί αποκλειστικά το Luisa World, μιλάει στο Harper's Bazaar Greece.

Είναι ένα ηλιόλουστο πρωινό του Δεκέμβρη και κατευθύνομαι στο κατάστημα Luisa World στο Κολωνάκι. Εκεί θα συναντήσω τη Begüm Kıroğlu, σχεδιάστρια κοσμημάτων και ιδρύτρια του brand Begüm Khan με έδρα την Κωνσταντινούπολη. Θα πω την αλήθεια: δεν γνώριζα πολλά για τα κοσμήματα Begüm Khan και χρειάστηκε να αναζητήσω πληροφορίες για τη συνέντευξή μας με τη Begüm. Δεν άργησε να με συνεπάρει ο κόσμος της, αυτό το φανταστικό σύμπαν στο οποίο πρωταγωνιστούν "ντυμένα" σε χρυσό και πολύτιμα πετράδια πλάσματα που βρίσκονται στο περιθώριο της φύσης: σκαραβαίοι, σκαθάρια, λιβελούλες, μέλισσες, μυρμήγκια, βατράχια, κροκόδειλοι, γαρίδες κ.ά. "Είναι αυτό το διαφορετικό που έχουν που με συνεπαίρνει", θα μου πει η Begüm Khan, ενώ έχουμε βολευτεί σ' ένα καναπέ, πίνοντας τσάι, στους επάνω ορόφους του καταστήματος. Νωρίτερα, κάνοντας τις συστάσεις, σκέφτομαι ότι αυτή η τόσο κομψή νεαρή γυναίκα, που δείχνει ταυτόχρονα εύθραυστη και δυναμική, έχει δώσει ζωή σε μία πραγματικά ενδιαφέρουσα ιδέα. Και το έχει κάνει με πολύ αγάπη και αφοσίωση. 

Στον φανταστικό κόσμο της Begüm Khan

Πώς ξεκίνησε το brand

Η Begüm γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, αλλά η ζωή (και η έμφτυη περιέργειά της) την έχει φέρουν σε διάφορες γωνιές του πλανήτη. Η ενασχόλησή της με τα κοσμήματα δεν ήταν παιδικό όνειρο. "Δεν είχα ποτέ στο πλάνο μου να ασχοληθώ με τα κοσμήματα, ήταν κάτι που ξεκίνησε τυχαία", μου λέει, ωστόσο πριν ξεδιπλώσει τη ιστορία του brand της μου εξηγεί ότι ήταν από πολύ μικρή ένα πολύ "girly girl": "Ήμουν από τα κορίτσια που τους άρεσε να φοράνε ροζ, λουλούδια, βολάν, που δοκίμαζα τα κοσμήματα της μαμάς μου, της έκλεβα το makeup..." .  Έχει σπουδάσει οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Koc University και Fashion Management στο Πανεπιστήμιο Μποκόνι στο Μιλάνο. Το ενδιαφέρον της για τον κινεζικό πολιτισμό, την οδήγησε για Μεταπτυχιακό στη Σανγκάη, στο Πανεπιστήμιο Fudan, και έπειτα ήταν έτοιμη για να μπει στον χώρο των επιχειρήσεων με προσανατολισμό στο Luxury Fashion Marketing. Τελικά, έπιασε την πρώτη της δουλειά σε μία επιχείρηση στην Κίνα, όχι όμως στον χώρο της μόδας, η οποία μπήκε με διαφορετικό τρόπο στη ζωή της, την εποχή που ετοιμαζόταν να παντρευτεί ο αδελφός της.

Στην τουρκική κουλτούρα, όπως εξάλλου και στην ελληνική, οι οικογένειες συνηθίζουν να προσφέρουν ως δώρο στον γαμπρό και τη νύφη κοσμήματα και η Begüm αναζητούσε ένα ωραίο αναμνηστικό κόσμημα για τον αδελφό της, που να ανταποκρίνεται στο budget που είχε διαθέσιμο. Δεν βρήκε τίποτα που να καλύπτει το ζητούμενο της: ένα κομμάτι που θα δείχνει διαχρονικό και μοντέρνο, επίσης διασκεδαστικό, και θα έχει να διηγηθεί μια ιστορία. Και είναι ακριβώς αυτή η στιγμή που, χωρίς ακόμα να το έχει συνειδητοποιήσει ή οργανώσει, κάνει το πρώτο, πρώιμο, βήμα για τη δημιουργία του brand της. Η Begüm σχεδιάζει η ίδια τα μανικετόκουμπα που προσφέρει ως δώρο στον γαμπρό. 

Begüm Khan

"Ήταν η πρώτη φορά στη ζωή μου που φαντάστηκα και σχεδίασα κάτι το οποίο πήρε μορφή", μου λέει και περιγράφει πόσο την ενθουσίασε αυτή η ιδέα, αλλά και η διαδικασία (η αναζήτηση των υλικών, η συνεργασία με τεχνίτες, η γνωριμία με άλλους δημιουργούς): "Βρήκα το πάθος μου". Ήταν 25 χρονών και το ημερολόγιο έγραφε 2013. Φίλοι και γνωστοί άρχισαν να τη ρωτούν που μπορούν να αποκτήσουν κάτι παρόμοιο και έτσι άρχισε να φτιάχνει μανικετόκουμπα.  "Στην αρχή ήταν μια μάλλον ερασιτεχνική προσπάθεια. Έφτιαξα το logo μου σε powerpoint, δούλευα από το σπίτι, έστελνα μόνη μου τις παραγγελίες. Ήταν ένα ταπεινό ξεκίνημα, και δεν είχα σκοπό να επεκταθώ", περιγράφει. "Το έκανα για εμένα, για διασκέδαση". 

Begüm Khan

Από τα μανικετόκουμπα στα γυναικεία κοσμήματα

Ένα χρόνο μετά, τα πρωτότυπα σχέδιά της βγήκαν στη διεθνή αγορά μέσω λιανικής πώλησης (σε Χονγκ Κονγκ και Ντουμπάι) και αυτή ήταν η στιγμή "που το brand άρχισε να παίρνει τη μορφή επιχείρησης". Η Begüm συνεχίζει να φτιάχνει μανικετόκουμπα και μόλις τρία χρόνια μετά πέρασε στις καρφίτσες, σχεδιάζοντας πάντα με τον δικό της avant-garde τρόπο. Ακόμα και τότε, όμως, δεν είχε βάλει στο μυαλό της τις γυναίκες: "Σε μία συνέντευξη με είχαν ρωτήσει αν το σκέφτομαι και είχα απαντήσει "όχι, δεν με εμπεύουν οι γυναίκες". Εξάλλου, στην αγορά υπάρχουν σπουδαία κοσμήματα για γυναίκες. Ήμουν πολύ σίγουρη τότε ότι δεν θα κάνω γυναικεία κοσμήματα". 

Όλα άλλαξαν όταν μια μέρα, που ήταν καλεσμένη σε event, δεν έβρισκε ένα κόσμημα που να τής αρέσει για να ολοκληρώσει την εμφάνισή της. Φυσικά, ανέλαβε να δημιουργήσει η ίδια τα κοσμήματά της, μόνο που αυτή τη φορά είχε ήδη μία συλλογή με σχέδια για να αντλήσει την έμπνευσή της: "Πήρα την καρφίτσα - βάτραχο από την υπάρχουσα συλλογή και την έκανα σκουλαρίκια, προσθέτοντας ωστόσο χρώμα και λάμψη, μετά πήρα τον σκαραβαίο και τον πρόσθεσα σε μία χρυσή βέρα, ενώ με την καρφίτσα "evil eye" διακόσμησα τη rattan τσάντα μου". Αυτά τα τρία κομμάτια έγιναν η αρχή για μία ολόκληρη συλλογή και παραμένουν ως σήμερα από τα πιο δημοφιλή και ευπώλητα κομμάτια του Begüm Khan

Μεταμορφώνοντας σε θησαυρούς τα παρεξηγημένα πλάσματα της φύσης 

Τη ρωτώ πώς κατάφερε να κάνει να δείχνουν τόσο ελκυστικά, και τελικά να αγαπηθούν, αυτά τα παραγνωρισμένα έως και τρομαχτικά πλάσματα. Η Begüm δεν μου κρύβει ότι οι πρώτες αντιδράσεις για τα κοσμήματα της δεν ήταν θετικές: "Όταν πρωτοφόρεσα τα κοσμήματα που έγιναν signature στις συλλογές μου, υπήρχαν άνθρωποι που γελούσαν μπροστά μου. Ξέρεις, το διαφορετικό δεν γίνεται πάντα αμέσως αποδεκτό".

Τι είναι, όμως, αυτό που έστρεψε την προσοχή της στους σκαραβαίους, τις χελώνες και τις λιβελούλες; "Πάντα με τραβούσαν πράγματα που είναι εξωτικά, ξένα σε εμένα. Από μικρή είχα την περιέργεια να γνωρίσω και να κατανοήσω το διαφορετικό. Και αυτό που με προσελκύει σ' αυτά τα πλάσματα, που είναι παραγνωρισμένα όπως είπες, είναι αυτή η παραξενιά τους, η ιδιαίτερη εμφάνισή τους, η κρυμμένη ομορφιά τους. Σκοπός μου είναι να δείξω πόσο όμορφα είναι τελικά".  

Begüm Khan

Ο σκαραβαίος έχει ιδιαίτερη θέση στην καρδιά της Begüm: "Είναι από εκείνα τα σπάνια πλάσματα που μπορούν να επιβιώσουν για χιλιάδες χρόνια. Για μένα, συμβολίζουν τη δύναμη. Αποτελούν σύμβολο επιβίωσης και αντοχής. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, είναι τόσο μικρά και εύθραυστα. Βρίσκω ομοιότητες και με τη δική μου προσωπικότητα. Ξέρω ότι είμαι δυνατή, ό,τι μπορώ να κάνω τα πάντα, αλλά την ίδια στιγμή μπορώ να γίνω πολύ συναισθητική και να πληγωθώ". Σχολιάζω ότι πολλά απ' αυτά τα πλάσματα είχαν συμβολικό χαρακτήρα σε διάφορους αρχαίους πολιτισμούς και η Begüm συμπληρώνει ότι "υπάρχει λόγος που τα συναντάμε ως σύμβολα, ιδίως σε ασιατικές κουλτούρες. Γι' αυτό και αξιοποιούνται συχνά ως γούρια, ο σκαραβαίος φέρνει τύχη, η χελώνα συμβολίζει την ευημερία, το "evil eye" προσφέρει προστασία. Μου αρέσει να τα κουβαλάω πάνω μου ως φυλαχτά"

Begüm Khan

Η Κωνσταντινούπολη ως πηγή έμπνευσης

Η έμπνευση της Begüm Kıroğlu δεν εξαντλείται στους παρεξηγημένους εκπροσώπους του ζωικού βασιλείου, η οθωμανική αυτοκρατορία είναι επίσης μια ανεξάντλητη πηγή για τη σχεδιάστρια από την Κωνσταντινούπολη. Η ίδια η πόλη, ως ένα σταυροδρόμι και χωνευτήρι διαφορετικών πολιτισμών. "Η Κωνσταντινούπολη είναι πηγή έμπνευσης για μένα και σε επίπεδο δεξιοτεχνίας", προσθέτει. "Δεν χρησιμοποιούμε μηχανήματα, απευθυνόμαστε σε τεχνίτες για την κατασκευή των κοσμημάτων μας. Κάθε πετράδι τοποθετείται ένα προς ένα με το χέρι πάνω στο κόσμημα. Επίσης, υπάρχει μια μεγάλη παράδοση στην Πόλη, όπου μια τέχνη μαθαίνεται από γενιά σε γενιά μέσα από τα μέλη της ίδιας οικογένειας, δεν διδάσκεται σε σχολές, και εξασφαλίζει μία μοναδική φινέτσα στο αποτέλεσμα". 

Η Ασία και οι σπουδές της στην Κίνα επηρέασαν, επίσης, την αισθητική της και τα σχέδια της. Στη σειρά "Begüm's Botanical Garden", για παράδειγμα, βρίσκει κανείς κοσμήματα που αξιοποιούν λουλούδια με συμβολικό χαρακτήρα όπως το εθνικό άνθος της Σιγκαπούρη, την ορχιδέα, τον ασιατικό λωτό και το γαρύφαλλο, που παραπέμπουν στην αγάπη της για την Ανατολή. "Ακόμα ταξιδεύω πολύ στην Ασία, ιδίως στην Ταϊλάνδη όπου ζει ο αδελφός μου", μου λέει. "Εκεί διαλέγω συχνά τις πέρλες και τα κοράλια για τα κοσμήματά μου". 

Begüm Khan

Η μοναδικότητα των κοσμημάτων  Begüm Κhan

Η μοναδικότητα και η καινοτομία παίζουν σημαντικό ρόλο για την Begüm, όπως και η κομψότητα και η φινέτσα που εξασφαλίζει η άριστη τεχνική. "Πρώτα ονειρεύομαι την τελειότητα, την τέλεια τεχνική για μια κατασκευή", μου εξηγεί και μετά επιλέγει τα υλικά της: "Τα υλικά πρέπει να εξυπηρετούν τον σκοπό μου, να ταιριάζουν στο συγκεκριμένο κάθε φορά σχέδιο". Επίσης, είναι σημαντικό για τα κοσμήματά της να μπορούν να φορεθούν και να πουλήσουν: "Θα μπορούσα να σχεδιάσω το πιο όμορφο κόσμημα, με τα πιο όμορφα υλικά, αλλά τι νόημα έχει αν οι γυναίκες δεν θέλουν να τα φορέσουν;". 

Τα κοσμήματα των συλλογών Begüm Khan αξιοποιούν συνδυασμούς από χρυσό, ασήμι, χαλκό, μπρούτζο, κρύσταλλα, διαμάντια, κοράλια, τιρκουάζ, πέρλες και καλύπτουν μία γκάμα κατηγοριών: σκουλαρίκια, βραχιόλια, κολιέ, δαχτυλίδια, piercing, καρφίτσες, headpieces, φυλακτά, μανικετόκουμπα. Και τσάντες. 

Begüm Khan

Το προφίλ της γυναίκας που φοράει κοσμήματα Begüm Khan

Ολοκληρώνοντας την κουβέντα μας, ρωτάω τη Begüm για το προφίλ της γυναίκας που φοράει τα κοσμήματά της. Δεν απέχει πολύ από τη δική της προσωπικότητα. "Δεν ακολουθώ τάσεις και δεν αντιμετωπίζω τα κοσμήματά μας ως trendy. Ειναι σύγχρονα, αλλά δεν ταιριάζουν στη φιλοσοφία των trends. Νομίζω και η γυναίκα που φοράει Begüm Khan είναι έτσι. Είναι γυναίκα με αυτοπεποίηθηση, έξυπνη, ξέρει τι θέλει και τι δεν θέλει, και κυρίως αισθάνεται ελεύθερη και καλά μ' αυτό που είναι, με τα θετικά και τα αρνητικά της. Είναι αυτό που είναι, είναι γενναία, αδράτει ευκαιρίες και κατακτά τον κόσμο". 

Για την Begüm Kıroğlu τα κοσμήματά της είναι σαν μία μεγάλη οικογένεια: "Οι χελώνες μου, οι δράκοι μου, οι σκαραβαίοι μου". Κανένα από τα σχέδια της δεν καταργείται από τις συλλογές, επομένως, απλά γίνονται κάθε φορά νέες προσθήκες. "Έχεις μετρήσει πόσα είναι;", τη ρωτάω. "Είκοσι ζώα, δέκα λουλούδια, και 5 με 6 σχέδια evil eye", μου απαντάει, όπως θα απαντούσε κάθε περήφανη μητέρα για τα παιδιά της. 

*Τα κοσμήματα Begüm Khan που φιλοξενούνται αποκλειστικά από τα καταστήματα Luisa World και το luisaworld.com

Begüm Khan
H Begüm Kıroğlu