Είναι η σωσίβια λέμβος μου. Ένα καταφύγιο γαλήνης και όξυνσης του μυαλού – εξαιρέσεις υπάρχουν, απλά και μόνο για να επιβεβαιώσουν τον κανόνα, όσο αυστηρό και φορμαλιστικό ακούγεται αυτό. Το θέατρο δεν είναι απλά ένας χώρος στέγασης. Ως προς την άυλη ουσία του, θυμίζει περισσότερο σωστά αξιοποιημένα τετραγωνικά εκατοστά δημιουργικής απελευθέρωσης. Ως προς την ιδιοσυγκρασία του, μία κοιτίδα φωτός.
Έχω δει πολύ θέατρο στη ζωή μου. Θέλω να ευχαριστήσω τη μητέρα μου για αυτό – τη θυμάμαι να κλείνει εισιτήρια για τις καλύτερες παραστάσεις στην παλιά Λυρική Σκηνή, στο Εθνικό, σε πρωτοεμφανιζόμενες τότε θεατρικές σκηνές όσο ήμουν ακόμη παιδί. Έκανε - και συνεχίζει - σπουδαία δουλειά.
Ίσως για αυτό και να το αγαπώ τόσο πολύ. Να σέβομαι όλους εκείνους που επί σκηνής – ή στο παρασκήνιο της δράσης – δεν επιλέγουν απλά να περάσουν ένα τυπικό οκτάωρο της καθημερινότητας του, αλλά κάτι σπουδαιότερο: να δημιουργήσουν, να εμπνευστούν, να εμπνεύσουν, να οραματιστούν, να μεταβάλλουν τη χρονική πυξίδα, να γαληνεύσουν τη ψυχή, να απαλύνουν τις γωνίες, να κατευνάσουν τα άγρια ένστικτά μας. Να καταστήσουν ένα τμήμα της ψυχής τους δημόσιο. Να απελευθερωθούν μέσα από ρόλους, ερμηνείες με άνετους όρους, ήρωες που μπορείς να ταυτιστείς ή να ταυτίσεις με πρόσωπα του περιβάλλοντός σου.
Τη φετινή χρονιά, είχα την τύχη να παρακολουθήσω σπουδαία ανεβάσματα. Η Στεφανία Γουλιώτη στο The Doctor κυριαρχεί στο Αμφι-θέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου σε έναν από τους πιο αριστουργηματικούς ρόλους της πορείας της. Στο Συρανό (Θέατρο Αλκυονίς), ο Μιχάλης Σαράντης καταθέτει την ψυχή – και ένα σημαντικό μέρος της φαινόμενα αδιάλειπτης ενέργειάς του, όσο ο Γιώργος Νανούρης παρουσιάζει μία φωτεινή απόδοση. Στο Θέατρο Πόρτα, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος – οι περγαμηνές του κάνουν τα λόγια να φαίνονται περιττά – σκηνοθετεί με νεωτερική διάθεση μία διαφορετική εκδοχή της πατροκτονίας – ένα θέμα αντικειμενικά δύσπεπτο το οποίο κατακλύζει τη νόηση και τη ψυχή μέσα από τις τρυφερές ερμηνείες του Θάνου Λέκκα και του Δημήτρη Καπουράνη. Μία Άλλη Θήβα, ο τίτλος.
Στα μάτια μου, το θέατρο είναι πυλώνας της δημοκρατίας. Ένας χώρος ανοιχτός – τους θερινούς μήνες στην κυριολεξία. Ένας χώρος προσβάσιμος από και σε όλους. Στον ρου του, εύκολα συναντά κανείς καταξιωμένους πομπούς καλλιτεχνικής δράσης, μα και πρωτοεμφανιζόμενους ηθοποιούς, σκηνοθέτες, δημιουργούς. Κείμενα που έχουν αφήσει το δικό τους αποτύπωμα στην εγχώρια και διεθνή λογοτεχνική σφαίρα, μα και φρέσκες προτάσεις – όπως ο αέρας που διαχρονικά διαπνέει την έμπνευση. Ερμηνείες ως συλλογικό προϊόν ενός θιάσου, μα και ανατριχιαστικούς μονολόγους.
Το ίδιο ισχύει και για το κοινό. Στο θέατρο, η κοινωνική διαστρωμάτωση θυμίζει ομίχλη που διαγράφει ειρηνικά τις διακρίσεις. Η διαφορά έγκειται στην ενδυματολογική προσέγγιση, στον τρόπο συμπεριφοράς πριν και κατά τη διάρκεια της παράστασης, στην αποκωδικοποίηση του μηνύματος και πηγάζει από την κοινή παραδοχή ότι ιδίοις όμμασι συντελείται μία μικρή ιεροτελεστία τέχνης και πολιτισμού.
Το θέατρο είναι οξυγόνο. Ένας κύκλος ζωής που οφείλει να διασωθεί σε μία κατάσταση ανθηρή και παραγωγή τόσο για τον πομπό – η πανδημία του κορονοϊού δοκίμασε αιματηρά τις αντοχές δημιουργών και καλλιτεχνών – όσο και για τον δέκτη. Εκείνους που εξακολουθούν να το συμπεριλαμβάνουν στα σταθερά ραντεβού τους επιλέγοντας να πατήσουν παύση στις μπλε οθόνες, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την εικονική ζωή και να ανοίξουν εκείνο το παράθυρο που – κανείς δεν ξέρει – φέρει αέρα αλλαγής. Εμάς.
Ραντεβού στα θέατρα της πόλης μας!
