Αν προσπαθούσε κανείς να χαρακτηρίσει με μία μόνο λέξη τον Άγγελο Γουλανδρή, το ουσιαστικό του οραματιστή θα ήταν αρκετό. Λακωνικό, μα πλήρες. Σπουδαίο, μα καθοριστικό για την πολιτιστική ζωή της σύγχρονης Αθήνας. Με τη διορατική του ματιά, ο σπουδαίος Άγγελος Γουλανδρής – ο άνθρωπος πίσω από το ομώνυμο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας – έβλεπε κατάματα το μέλλον, το οραματιζόταν, εν τέλει το καθόριζε. Μέσα από τη σκέψη, τις θεωρίες του, οι οποίες δεν θα διέθεταν τα γερά ερείσματα που έχουν στη φαρέτρα τους σήμερα, αν δεν προχωρούσαν σε πράξη.
Οραματιστής, φιλάνθρωπος, πρωτοπόρος της οικολογίας, λάτρης της Τέχνης. Οι ιδιότητες του Άγγελου Γουλανδρή υπήρξαν ποικίλες. Αρκετές για να καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας του. Ικανές να τον οδηγήσουν στην εύρεση του (κατα)δικού του καταφυγίου στο πλευρό της συζύγου του, Νίκης Γουλανδρή. Την αποθεραπεία του, η οποία πατούσε περισσότερο στα χνάρια ανακάλυψης των προσωπικών του προτιμήσεων και επιλογών. Λίγοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν πραγματικά ότι το δικό του "μαξιλάρι αποσυμπίεσης" ήταν η ίδια η Τέχνη.
Ο Άγγελος Γουλανδρής αγαπούσε να δημιουργεί. Να σχεδιάζει, να προσθέτει χρώμα με τη βοήθεια της - διεθνώς καταξιωμένης βοτανικής ζωγράφου - συζύγου του, να φιλοτεχνεί και να δωρίζει τα καλλιτεχνικά του τέκνα στους φίλους και αγαπημένους του. Αυτό ήταν το μυστικό. Η άγνωστη πτυχή μίας πολυσχιδής αρσενικής προσωπικότητας, η οποία απέφευγε συνειδητά τις δημόσιες εμφανίσεις, τις συνεντεύξεις, τις περιττές τυμπανοκρουσίες που ροκάνιζαν την αισθητική και τον τρόπο ζωής που είχε επιλέξει να ακολουθήσει στο πλευρό της οικογένειάς του.
27 χρόνια μετά τον θάνατό του, αυτή η μυστική – μέχρι το απόγευμα της 6ης Νοεμβρίου, ημερομηνία στην οποία πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της αφιερωματικής έκθεσης – πλευρά του χαρακτήρα του έρχεται στο φως. Τα έργα του περνούν στο επίκεντρο της συζήτησης φέρνοντας στην επιφάνεια έναν αλλιώτικα φωτισμένο κύριο Γουλανδρή. Ευαίσθητο, ρομαντικό, ικανό να ακροβατήσει και να πραγματοποιήσει μία επιτυχημένη εναλλαγή ανάμεσα στην οπτική του φιλόμουσου και εκείνη του δημιουργού.
Με τίτλο "Κοσμοναύτης στη Γη", το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή αποτίει έναν ύστατο φόρο τιμής στον άνθρωπο πίσω από το σχέδιο και την υλοποίησή του. Τα έργα του έρχονται στο φως στο μέρος που όλα συνωμοτούν γλυκά για την αποθέωσή της, το σπίτι του(ς). Η επιμέλεια της έκθεσης φέρει την υπογραφή του Λάμπη Θεοδωρόπουλου, καλλιτεχνικού διευθυντή του ΜΓΦΙ, του ιστορικού τέχνης Γιώργου Μυλωνά και της Μαρίας Ξανθάκου.
"Η τέχνη είναι η λοξή ματιά της ζωής και ο Άγγελος Γουλανδρής ένιωθε πως κρατά μέσα στην τέχνη το αθώο βλέμμα του παιδιού, ανεπηρέαστος από το γύρισμα του χρόνου" σημειώνει ο Γ. Μυλωνάς. Ως καλλιτέχνης είχε ευρεία εκφραστική γκάμα, όσον αφορά τις πειθαρχίες, τα υλικά και τα μέσα. Δημιουργούσε με την ίδια ευχέρεια σκίτσα σε μικρά χαρτιά όσο και μεγάλης κλίμακας γλυπτά από μπρούτζο. Τα 117 έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση – πίνακες, σχέδια, γλυπτά και βιτρό- έχουν επιλεγεί προσεκτικά ανάμεσα σε σύνολο περίπου 2200 έργων που εκτέλεσε σε βάθος χρόνου.
Εξάλλου, ο Άγγελος Γουλανδρής υπήρξε βαθιά κοσμοπολίτης, κάτι που του παρείχε την ευκαιρία να έρθει σε άμεση επαφή με μερικούς εκ των δημιουργικότερων πνευματικών ανθρώπων της εποχής του. Οι συναναστροφές αυτές επηρέασαν αναπόφευκτα το έργο του, το οποίο μοιάζει να αφηγείται μία διπλή ιστορία: αυτή του (τότε) παρόντος και μία άλλη ενός μέλλοντος που είδε πρώτα απ΄όλα με τα μάτια της φαντασίας του. Οι συνθέσεις του δεν κυνηγούσαν τη συμβατική ομορφιά, στόχευαν περισσότερο στην αποκωδικοποίηση της γεωμετρίας του σύμπαντος. Άλλωστε, ο ίδιος θεωρούσε την τέχνη ως τη μόνη παράλληλη με τη Φύση πηγή δημιουργίας.
Η έκθεση συνοδεύεται από συλλεκτικό κατάλογο και παράλληλο πρόγραμμα δράσεων για μικρούς και μεγάλους, ενώ με την ευκαιρία της κυκλοφορεί σειρά εικαστικών αντικειμένων εμπνευσμένων από τα έργα του Άγγελου Γουλανδρή με τη διάρκεια της να προγραμματίζεται μέχρι τις 29 Φεβρουαρίου του 2024. Τα έσοδα από τις πωλήσεις των έργων θα διατεθούν για τη συντήρηση του μουσείου.
