Aν η red carpet μόδα το 2017 ήταν αφιερωμένη στο naked dressing και το 2018 στα πολιτικά statements, τo 2019 και από ότι φαίνεται και το 2020, είναι οι χρονιές του vintage. Τον τελευταίο καιρό οι πιο επιδραστικές φυσιογνωμίες ψάχνουν το ιδανικό outfit για το κόκκινο χαλί σε παλιές συλλογές δείχνοντας την προτίμησή τους για κομμάτια αρχείου αλλά και την ευαισθητοποίησή τους για τη βιωσιμότητα στη μόδα.
Από την Kim Kardashian West που έχει ήδη φορέσει πολλά, μέχρι τη Naomi Campbell που ξαναφοράει τα 90s σύνολά της, τη Meghan Markle που φόρεσε Courrèges couture παλτό του 1965, τη Gwyneth Paltrow που εμφανίστηκε με vintage Valentino στα Emmys, τη Bella Hadid με το vintage Cavalli στις Κάννες και τη Jennifer Aniston με το λευκό Dior του John Galliano στα SAG Awards, πολλές από τις A-list celebtities τους τελευταίους 12 μήνες έχουν εμφανιστεί με ρούχα που έχουν δημιουργηθεί πριν από πολλές δεκαετίες.
Αυτή η αύξηση της δημοτικότητας του vintage φυσικά έχει να κάνει με τη βιωσιμότητα και τη νέα πραγματικότητα, αλλά είναι αυτός ο μοναδικός λόγος; Πόσο μπορεί να επηρεάσει τη γκαρνταρόμπα μας; Και τι να περιμένουμε, θα είναι κάτι παραπάνω από ένα απλό, περαστικό trend;
Τι σημαίνει "vintage";
Ένα ενδιαφέρον σημείο εκκίνησης γι' αυτή τη συζήτηση θα μπορούσε να είναι το τι θεωρείται vintage. Όταν η Maggie Rogers φόρεσε ένα Chanel pre-autumn/winter σχέδιο του 2014 πολλοί ήταν αυτοί που την εκθείασαν για τη vintage επιλογή της, ενώ επίσης, πολλοί ήταν και εκείνοι που αναρωτήθηκαν αν όντως ανήκει σ' αυτή την κατηγορία ένα κομμάτι που έχει δημιουργηθεί μόλις έξι χρόνια πριν.
Υπάρχει όντως μια κοινή γραμμή για το τι θεωρείται vintage και τι είναι απλώς παλιό κατά μερικές σεζόν; "Ο όρος vintage έχει αλλάξει με τα χρόνια" λέει η Marie Blanchet, CEO του William Vintage. "Στα γαλλικά vintage σημαίνει "millésime", που σημαίνει "τα καλύτερα χρόνια". Χρησιμοποιήθηκε στη μόδα πρώτη φορά στα 80s, την πρώτη δεκαετία που εμπνεύστηκε από μία άλλη δεκαετία που ανήκε στον ίδιο αιώνα. Σήμερα για να είναι κάτι vintage πιστεύω πως πρέπει να ανήκει στην ιστορία της μόδας και να έχει υπάρξει αρκετά ώστε να εμπνεύσει τις σημερινές σιλουέτες και τάσεις."
Για την Ameli Lindgren, την ιδρύτρια του Nordic Poetry, το αν ένα κομμάτι θεωρείται vintage έχει να κάνει με την ηλικία του, αλλά και η ίδια παραδέχεται ότι αυτό είναι υποκειμενικό. "Παραδοσιακά ένα fashion item πρέπει να είναι τουλάχιστον 20 ετών για να θεωρείται vintage ενώ για να θεωρείται αντίκα πρέπει να έχει ηλικία που φτάνει τα 100 χρόνια. Παρόλα αυτά αυτό είναι απλώς ένας ορισμός. Στο Nordic Poetry επιλέγουμε designer vintage από τα 60s μέχρι τις αρχές του 2000. Αν ξαναπουληθεί και έχει μια ειδική τιμή, για εμάς εμπίπτει στην κατηγορία του vintage. Θέλουμε να κάνουμε σαφές στον πελάτη ότι έχει κάποια ιστορία και ότι δεν θα το βρει κάπου αλλού."
Αυτό στο οποίο συμφωνούν και οι δυο ειδικοί είναι το ότι ενώ μπορούμε να επιχειρήσουμε να βάλουμε τη σφραγίδα του vintage σε οτιδήποτε, στην πραγματικότητα αυτό έχει να κάνει με την επιρροή που είχε αυτό το αντικείμενο γεγονός που είναι καθαρά υποκειμενικό.
Όταν μιλάμε για το κόκκινο χαλί, και με δεδομένο ότι προωθούμε το sustainability, θα μπορούσε κανείς να πει ότι δεν έχει σημασία το πόσο παλιό είναι ένα ρούχο, εφόσον δεν είναι νέο και δεν δημιουργήθηκε αποκλειστικά για τη στιγμή. Έχοντας αυτό υπόψιν λοιπόν οι celebrities επιλέγουν να φορέσουν κάτι από το παρελθόν, αντί να επιλέξουν κάτι custom ή κατευθείαν από την πασαρέλα. Τι βρίσκεται όμως πίσω από αυτή την αλλαγή;
Γιατί ξαφνικά όλοι επιλέγουν vintage;
Η προφανής απάντηση είναι η βιωσιμότητα. Η αφύπνιση γύρω από τις επιπτώσεις της μόδας στο περιβάλλον είναι κάτι παραπάνω από mainstream. Όλοι, σχεδιαστές, στιλίστες, editors, celebrities, influencers, ακόμα και καταναλωτές, πλέον ξέρουν πολύ καλά πόσο έχει συμβάλλει η βιομηχανία της μόδας στην κλιματική αλλαγή, γεγονός που οδηγεί στην ανάγκη να αλλάξουμε συνήθειες. Και παρόλο που υπάρχει έντονη παραπληροφόρηση και σύγχυση για το ποια νέα ρούχα είναι αποδεκτό να αγοράζει κανείς, ένα είναι το σίγουρο, η αγορά second hand είναι μία πολύ καλή κίνηση για να μειωθεί η καταστροφή του πλανήτη. Αυτό λοιπόν οδήγησε και τους celebrities να εμφανίζονται έτσι στο κόκκινο χαλί και να προμοτάρουν την βιωσιμότητα φορώντας vintage ρούχα.
"Σήμερα είναι ακόμα μεγαλύτερη η πίεση στο να στραφούμε στο vintage" λέει η Lindgren. "Πιστεύω ότι η Greta Thunberg έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στο να βάλουμε ξανά στο μυαλό μας την κλιματική αλλαγή, εμπνέοντας ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και ασκώντας πίεση σε ηγέτες, εταιρείες και τη βιομηχανία της μόδας. Αυτή λοιπόν η αλλαγή έχει κάνει και τους ανθρώπους να δράσουν. Οι celebrities χρησιμοποιούν τη δύναμη και την επιρροή τους για να δείξουν έναν πιο sustainable τρόπο να φορέσει κανείς τη μόδα, έτσι το vintage έχει γίνει mainstream." Η Lindgren σημειώνει ωστόσο ότι δεν μπορούμε να προσποιούμαστε ότι αυτό είναι κάτι τελείως καινούργιο: "Celebrities όπως οι Kate Moss, Chloë Sevigny, Rihanna και Kim Kardashian φορούν εδώ και χρόνια vintage κομμάτια."
Η Rita Watnick, ιδιοκτήτρια του Lily et Cie, ένα κατάστημα με archival κομμάτια στο Beverly Hills (από όπου πήρε και το Galliano φόρεμά της η Jennifer Aniston) λέει πως πάντα υπήρχε ζήτηση για vintage ρούχα από τους A-list celebrities και έτσι το συγκεκριμένο trend δεν οφείλεται μόνο στη βιωσιμότητα. "Δεν συμφωνώ ότι είναι μια νέα τάση. Εδώ και 40 χρόνια που είμαι στο χώρο οι πελάτες μας έχουν δώσει το παρών σε μερικά από τα πιο σημαντικά events του πλανήτη φορώντας ρούχα από τη συλλογή μας."
Η Watnick έχει δίκιο. Από τη Jennifer Lopez στα Όσκαρ του 2006, μέχρι τις Mary Kate και Ashley Olsen σε πολλά Met Gala και τη Demi Moore στα Όσκαρ του 1992 (το πρώτο γνωστό vintage στο συγκεκριμένο κόκκινο χαλί), το Lily et Cie ντύνει το Hollywood με κομμάτια αρχείου εδώ και δεκαετίες. Παρόλο που η Watnick αναγνωρίζει το ότι η βιωσιμότητα έχει παίξει το ρόλο της στην αυξημένη ζήτηση των vintage, δεν είναι η μοναδική εξήγηση και πολλοί ακόμα συμμερίζονται την άποψή της. "Παίζει μεγάλο ρόλο αλλά δεν είναι ο μόνος λόγος" λέει η Blanchet του William Vintage στο βρετανικό Harper's Bazaar. "Έχει να κάνει με την επιθυμία του κόσμου να αποκτήσει κάτι μοναδικό, κάτι ιδιαίτερο που έχει παίξει το ρόλο του στην ιστορία της μόδας."
Όταν έρχεται η ώρα να σχεδιαστούν red carpet κομμάτια, αυτή η ανάγκη για "κάτι ιδιαίτερο" είναι πολύ σημαντική" λέει η Dani Michelle, στιλίστρια με πελατολόγιο που περιλαμβάνει και την Kourtney Kardashian. "Πιστεύω πως αυτό που κάνει το vintage τόσο ξεχωριστό έχει να κάνει με τη σπανιότητα και την αυθεντικότητα. Η νοσταλγία έχει οδηγήσει στην αναζήτηση vintage θησαυρών, μας ταξιδεύει μακριά από όλα αυτά στα οποία έχουμε άμεση πρόσβαση. Δεν θα έλεγα πως οτιδήποτε vintage είναι πιο ιδιαίτερο από τα νέα ρούχα, απλώς υπάρχει κάτι υπέροχο σ' αυτό γιατί σε έξι μήνες δεν θα κυκλοφορεί παντού, ίσως να είναι και το μοναδικό που υπάρχει."
Ο Seth Weisser, συνιδρυτής και CEO του What Goes Around Comes Around συμφωνεί. "Η άνοδος του vintage στο κόκκινο χαλί έχει να κάνει όλο και περισσότερο με τους celebrities που θέλουν να έχουν μια one-of-a-kind στιγμή. Τα vintage κομμάτια λοιπόν κάποιες φορές είναι ιδιαίτερα σπάνια και δίνουν μια μοναδική ευκαιρία να εκφράσει κανείς το δικό του στιλ. Επιπλέον σήμερα οι διάσημοι κάνουν ό,τι μπορούν για να συνεισφέρουν στη βιωσιμότητα."
Τα vintage κομμάτια λοιπόν τείνουν να εμφανίζονται στο κόκκινο χαλί ξανά και ξανά όμως οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν στο ότι η νέα πραγματικότητα έχει αυξήσει τη ζήτηση. Πώς μεταφράζεται όμως αυτό στη γκαρνταρόμπα των καταναλωτών; Θα ακολουθήσουν (ή μήπως ακολουθούν ήδη);
Η Sophie Hersan, fashion director και συνιδρύτρια του Vestiaire Collective υποστηρίζει ότι και για τους καταναλωτές έχει να κάνει περισσότερο με τη νοσταλγία αλλά και με τη βιωσιμότητα. "Νομίζω πως είναι και τα δύο. Το περιβάλλον είναι σημαντικό θέμα σήμερα και πολλοί προτιμούν να επιλέξουν second hand και να επενδύσουν σε iconic brands. Όλο και περισσότεροι καταναλωτές σκέφτονται περισσότερο τις αγορές τους. Φυσικά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε και το πάθος για iconic brands και σχεδιαστές που έχτισαν την ιστορία της μόδας."
Κάποια δεδομένα δείχνουν ότι οι καταναλωτές ακολουθούν τα βήματα των celebrities και έτσι επιθυμούν ακόμα περισσότερο να αγοράζουν vintage. Το Lyst επιβεβαίωσε ότι έχει διαπιστώσει 28% αύξηση στις αναζητήσεις με τη λέξη "vintage" από τον Δεκέμβριο. Παράλληλα το Liberty London είδε αύξηση 193% για τις ίδιες αναζητήσεις και αύξηση των αντίστοιχων πωλήσεων κατά 66%. Το Matches είδε αυτή τη ζήτηση και έτσι έκανε τη συνεργασία με το William Vintage δημιουργώντας ένα section με κομμάτια αρχείου. Όλα τα vintage καταστήματα όμως έχουν δει τις πωλήσεις τους να αυξάνονται. "Πιστεύω πως ο κόσμος καταναλώνει πιο συνειδητά μειώνοντας το αρνητικό του αποτύπωμα. Η ανακύκλωση, οι vegan διατροφικές συνήθειες, η μείωση των μετακινήσεων με αεροπλάνο, γίνονται πιο mainstream. Η ζήτηση έχει αυξηθεί και το πελατολόγιό μας δεν είναι τόσο niche όσο στο παρελθόν" αναφέρει η Lindgren.
Αυτό είναι κάτι που και η Blanchet έχει προσέξει στο William Vintage, το οποίο κάποτε ήταν μόνο για τους fashion addicts. Πλέον δεν ισχύει κάτι τέτοιο. "Δεν είναι μόνο στη Βρετανία, είναι παντού και είναι υπέροχο να βλέπεις πως έχουν αρχίσει να ενδιαφέρονται άνθρωποι από όλο τον κόσμο και τα κοινωνικά στρώματα" αναφέρει.
Στο Vestiaire Collective η Hersan λέει ότι η ομάδα της έχει προσέξει και μια άμεση επιρροή των celebrities στις πωλήσεις. "Η κοινότητα του Vestiaire Collective πάντα εμπνεόταν από τα vintage κομμάτια αλλά τον τελευταίο χρόνο το vintage έχει γίνει μία από τις top three κατηγορίες μας, γεγονός που αντικατοπτρίζει τη νέα πραγματικότητα. Βλέπουμε ότι η κοινότητά μας εμπνέεται από τα social media trends και τους celebrites. Για παράδειγμα όταν η Kim Kardashian φόρεσε Jean Paul Gaultier φόρεμα πέρυσι, η ζήτηση για vintage Jean Paul Gaultier εντάθηκε. Οι επιλογές μας από non-branded vintage επίσης έχουν μεγάλη απήχηση, κυρίως κατά την περίοδο των γάμων."
Το να επιλέγουν οι celebrities vintage στέλνει ένα πολύ ηχηρό μήνυμα, λέει η Watnick, γιατί αυτές οι γυναίκες έχουν αμέτρητες επιλογές και μπορούν πραγματικά να φορέσουν ό,τι θέλουν. "Όταν ο κόσμος βλέπει αυτά τα high-profile πρόσωπα (που μπορούν να έχουν ό,τι θέλουν και μάλιστα δωρεάν) να φορούν κάτι, έχει μεγάλη επίδραση στις συνήθειές του."
"Το να φορέσει κανείς ένα vintage φόρεμα στο κόκκινο χαλί στέλνει ένα δυνατό μήνυμα για τις νέες καταναλωτικές συνήθειες. Το vintage σήμερα είναι τρόπος ζωής και όχι τάση" προσθέτει η Hersan. "Πιστεύω ότι αυτή τη δεκαετία θα δούμε να αυξάνεται περισσότερο αυτό το κίνημα, το vintage επιστρέπει στους celebrities να είναι glamorous και να αναδεικνύουν παλιά κομμάτια αντιπροσωπεύοντας το νέο στη μόδα."
Η award season ενθάρρυνε αυτές τις επιλογές και το Met Gala με το θέμα του "About Time: Fashion and Duration" είναι μια ιδανική ευκαιρία για να πάρει ακόμα μεγαλύτερη δημοσιότητα αυτή η νέα τάση. Από ότι φαίνεται θα είναι κάτι παραπάνω από ένα περαστικό trend.
