Την τελευταία ημέρα της Εβδομάδας Μόδας της Νέας Υόρκης για την Άνοιξη 2023 ο Edvin Thompson, ο γεννημένος στην Τζαμάικα σχεδιαστής του brand Theophilio, ζωντάνεψε στην πασαρέλα το καρναβάλι της Καραϊβικής, με τα μοντέλα να πηγαινοέρχονται ρυθμικά υπό τον ήχο των τυμπάνων φορώντας εφαρμοστά αστραφτερά ρούχα εμπνευσμένα από το χαλαρό στυλ Y2K, ενώ στο φινάλε παρουσίασε μια κορόνα για το κεφάλι με κόκκινα φτερά και κρύσταλλα
Swarovski και με αλυσίδες και μικρά χρυσαφένια κοχύλια να κρέμονται
στο πρόσωπο. Και όλο αυτό συνδυάστηκε με ψηλοτάκουνα πέδιλα και μαγιό μπικίνι. "Είναι μια προέκταση του εαυτού μου και του καρναβαλιού και έχει όλη τη ζωντάνια της πολιτιστικής μου κληρονομιάς" λέει ο ίδιος. Μαζί με τον σχεδιαστή κοσμημάτων Chris Habana έφτιαξαν τα πάντα στο χέρι.
Με τίτλο "Homecoming", η συλλογή άντλησε έμπνευση από την επίσκεψη του Thompson στην Τζαμάικα καθώς και από την Ετήσια Παρέλαση των Δυτικών Ινδιών στο Μπρούκλιν. "Με την παρέλαση αναβιώνει μέσα μου όλη η αίσθηση και η μουσική του καρναβαλιού και έχει σημασία για μένα να αναπαριστώ αυτή την αίσθηση νοσταλγίας στην πασαρέλα, επειδή είναι από τους πιο ειλικρινείς τρόπους να μιλήσω για την καταγωγή μου".
Παρότι η Εβδομάδα Μόδας της Νέας Υόρκης παραδοσιακά σηματοδοτούσε τις αλλαγές στις γραμμές και τις νέες τάσεις μέσα σε λευκούς χώρους όμοιους μεταξύ τους, σταδιακά οι σχεδιαστές εκμεταλλεύονται την ευκαιρία για να αφηγηθούν στις εκεί επιδείξεις τους πολύχρωμες και πλούσιες σε προσωπικά βιώματα ιστορίες, που αφορούν την αμερικανική ταυτότητα, τον τόπο καταγωγής τους και τον τρόπο με τον οποίο όλα αυτά επιδρούν στα ρούχα που παρουσιάζουν. Η αναζήτηση στοιχείων από απομακρυσμένους προορισμούς και ξένες κουλτούρες θεωρείται πλέον passe.
Αυτό που τροφοδοτεί τις συλλογές είναι τα ρούχα που φορούσαν οι θείες και οι γιαγιάδες τους, το φαγητό που έτρωγαν οι πρώτοι μετανάστες συγγενείς που έφτασαν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι περισσότεροι σχεδιαστές αισθάνονται πως αυτή η στιγμή τους προσφέρεται για να μοιραστούν το όραμά τους με τον κόσμο και είναι η πλέον κατάλληλη για να δείξουν ένα γνήσιο κομμάτι του εαυτού τους.
Για την Άνοιξη 2023 η σχεδιάστρια Hanako Maeda για την Adeam κάλυψε μια ταράτσα του Σόχο με 60 πολύχρωμα χάρτινα φανάρια μεταφέροντας τη γιορτινή ατμόσφαιρα των τοπικών καλοκαιρινών γιορτών της Ιαπωνίας, των matsuris. Τα βασικά κομμάτια, σε παλ χρώματα ζαχαρωτών με τις χαρακτηριστικές φαρδιές ζώνες που θυμίζουν κορσέ, ήταν η σύγχρονη μεταφορά των παραδοσιακών γιαπωνέζικων γιουκάτα, των ανάλαφρων καλοκαιρινών κιμονό από λινό ή βαμβάκι. Τα φλοράλ σχέδια της Maeda θύμιζαν τα ξύλινα χαρακτικά της περιόδου Έντο, υπογραμμισμένα από τα κρεμαστά σκουλαρίκια, που έμοιαζαν με πυροτεχνήματα. "Ήθελα να εκφράσω τις ιαπωνικές καταβολές μου σε ρούχα που να μπορούν να φορεθούν οποιαδήποτε στιγμή και όχι να θυμίζουν κάποιο κοστούμι" αναφέρει.
Κι ενώ πριν από την πανδημία η Maeda μοίραζε τον χρόνο της μεταξύ Νέας Υόρκης και Τόκιο, σε αυτό το show επανήλθε στο Μεγάλο Μήλο μετά από απουσία δύο ετών στην Ιαπωνία για να γιορτάσει τα 10 χρόνια του label. "Ήθελα οι άνθρωποι που θα παρακολουθούσαν την επίδειξη αλλά και όσοι θα συμμετείχαν να περάσουν καλά" επισημαίνει η Maeda αναφερόμενη στις ευτυχισμένες αναμνήσεις της παιδικής της ηλικίας από τα διάσημα φεστιβάλ του Κιότο Gion Matsuri με τις γκέισες και τα μυθικά πλάσματα. "Το υπέροχο αυτών των matsuris ήταν ότι οι θεατές αποτελούσαν μέρος της παράστασης" θυμάται.
Η πασαρέλα μπορεί πλέον να χρησιμοποιηθεί σαν βιογραφικός χώρος, σπάζοντας έτσι το κατεστημένο της ελιτίστικης πρακτικής. "Όταν πρωτοξεκινήσαμε, έκανα αυτά που "έπρεπε" να κάνει κάθε νέος σχεδιαστής, παρουσιάζοντας τη συλλογή μας σε συνεχόμενα ραντεβού με ανθρώπους που ασχολούνται με τον χώρο" θυμάται η Abrima Erwiah, συνιδρύτρια μαζί με την ηθοποιό Ροζάριο Ντόουσον του Studio 189 με έδρα την Άκρα, την πρωτεύουσα της Γκάνας, και τη Νέα Υόρκη. Τα ρούχα της Erwiah είναι αντιπροσωπευτικά των δυτικοαφρικανικών χειροποίητων πρακτικών του μπατίκ και της βαφής με ίντιγκο. "Θυμάμαι μια πελάτισσα που δεν μπορούσε να καταλάβει τη δουλειά μας και αμήχανα τη χαρακτήρισε "υπερβολικά έθνικ".
Κάθε άλλο παρά διστακτική απέναντι στην εθνική κληρονομιά της, η Erwiah αποφάσισε να μεταμορφώσει τις επιδείξεις της σε γιορτές βασισμένες στον τρόπο με τον οποίο οι τεχνίτριες της χώρας της την υποδέχονται. Με χαρά και περηφάνια θυμάται ότι στο πρώτο τέτοιου ύφους show του Studio 189, το 2017, σηκώθηκε από τη θέση της η Paula Abdul, που βρισκόταν στο κοινό, για να χορέψει πάνω στη σκηνή, ενώ παρόμοια ήταν η παρουσίαση της Erwiah για τη συλλογή Άνοιξη 2023 με αφρικανικούς χορούς. "Μόλις φτάνεις στην Γκάνα, σε καλωσορίζουν κι εσύ αισθάνεσαι τη ζεστασιά μιας αγκαλιάς. Έτσι θέλω κι εγώ να νιώθουν οι άνθρωποι".
Αν και οι επιδείξεις μόδας και το φαγητό δε συναντιούνται συχνά, αυτό συνέβη για την επίδειξη Άνοιξη 2023 της Batsheva, που έκανε την παρουσίαση της συλλογής της στο Ben’s Kosher Delicatessen της Νέας Υόρκης. Αυτό που ήθελε να επιτύχει η Batsheva Hay ήταν μια αίσθηση οικειότητας και άνεσης. Η Hay, με καταγωγή από την Πολωνία και τη Ρουμανία, σχεδίαζε αρχικά τα δικά της ρούχα ώστε να ταιριάζουν στη δική της αντίληψη περί εβραϊκού κώδικα ένδυσης.
Τελικά, τα κομμάτια αυτά βρήκαν απήχηση και σε μεγαλύτερο κοινό. "Ασχολούμαι με τη δημιουργία για να κάνω κάτι διαφορετικό" εξηγεί. Έτσι, σαν να ήταν το πεπρωμένο, επέλεξε αυτό τον χώρο για την επίδειξη, ο οποίος βρίσκεται στην καρδιά του Garment District στο Μανχάταν και είναι σταθερός τόπος συνάντησης. Ο Raul Lopez, ο περιζήτητος σχεδιαστής του Luar, μετά και την επιτυχία της τσάντας "Ana", που κράτησαν διάσημες όπως οι Solange, Dua Lipa και Bella Hadid, στο δικό του show για την Άνοιξη 2023 έστρεψε το ενδιαφέρον επίσης στις αναμνήσεις γεύσεων. Παιδί μεταναστών, ο Lopez θέλησε να δώσει μια θεατρική διάσταση στην τελευταία του επιστροφή στην πασαρέλα. "Απέτισα φόρο τιμής στη χαρά των εορτασμών των Δομινικανών Αμερικανών" εξηγεί.
Τα μοντέλα παρουσίασαν κομμάτια που αναβίωναν τα ρούχα που φορούσαν οι θείες και οι ξαδέλφες του δημιουργού στις οικογενειακές γιορτές, κομψά βραδινά φορέματα για γυναίκες που τότε, ως επί το πλείστον, εργάζονταν στα εργοστάσια παραγωγής ρούχων της περιοχής. Η κεντρική γραμμή της συλλογής –άνετο ρούχο επάνω και σατέν πτυχώσεις κάτω– θύμιζε τα απογευματινά φορέματα των γυναικών της οικογένειας. "Υπήρχε αυτό το εφέ του κυματισμού στο κάτω μέρος του πανωφοριού και ήταν πραγματικά όμορφο, παρότι αλλοπρόσαλλο" σχολιάζει ο Lopez. "Αυτά τα παλτό αποτελούσαν ένα δώρο μύησης και ενσωμάτωσης για τις νεοεισερχόμενες: Ορίστε, κορίτσι μου, πάρε το σακάκι σου και πιάσε δουλειά",των ανθρώπων της βιομηχανίας.
Από την Alison S. Cohn.
