Υπάρχει μία θεωρία, σύμφωνα με την οποία, ίσως τελικά να μην είμαστε φτιαγμένοι για το φως το μεσημεριού – εκείνο την τρυφερό ενσταντανέ λύτρωσης και άνθισης που αναζητούμε σε κυριολεκτικό και μεταφορικό επίπεδο, αλλά για το λυκόφως. Τη στιγμή εκείνη που το φως μειώνει την ένταση χωρίς να απολέσει τη δυναμική του, η κόρη του ματιού διαστέλλεται σε μία δόνηση ικανή να μας οδηγήσει στην πραγματική συνειδητοποίηση του φωτός και όσων αντικρίζουμε. Τη θεωρία αυτή ασπάζεται ο σπουδαίος James Turrell.
Γεννημένος το 1943 στο Los Angeles, ο James Turrell καλλιέργησε από νωρίς εντός του τον σπόρο της περιέργειας και της αμφισβήτησης. Η δεκαετία του 1960, στο μεταίχμιο των βημάτων του στο σύμπαν της ενηλικίωσης, τον βρίσκει να εξερευνά φαινόμενα της αντίληψης: από την αισθητηριακή στέρηση μέχρι τα οπτικά εφέ. Είναι το 1966, η χρονιά κατά τη διάρκεια της οποίας, ο ταλαντούχος κύριος Turrell περιεργάζεται τις δέσμες φωτός στο εργαστήριο του στο Ocean Park της Καλιφόρνια.
Η πρώτη σύζευξη φωτός και αρχιτεκτονικής πραγματοποιείται σε πρώιμα έργα του, όπως το Afrum-Proto (1966), θέτοντας τα ερείσματα της μετέπειτα φωτεινής (sic) πορείας του. Έκτοτε, ο Turrell συνεχίζει να χρησιμοποιεί το φως ως το πρωταρχικό του θέμα και ταυτόχρονα υλικό σε απλά, σε επίπεδο φόρμας, έργα που κάνουν χρήση της νέας τεχνολογίας για να εξερευνήσουν τα όρια της όρασης και να οδηγήσουν σε καταστάσεις διαλογισμού. Στη γαλήνη που οι αμφιβληστροειδείς κατακτούν σε επίπεδα απόλυτης ισορροπίας και ηρεμίας. Σε ανακουφιστικές χαμηλές δονήσεις χωρίς περαιτέρω τριγμούς ή αντιδιαστολές.
Έχοντας εντάξει το νέον αρχικά στα έργα της σειράς Glass Series, ο Turrell, στη διάρκεια των τελευταίων δεκαπέντε ετών, έχει στραφεί στην τεχνολογία πάνελ LED που προγραμματίζονται μέσω υπολογιστή επιτρέποντας έτσι πλουσιότερες αποχρώσεις και χαμηλότερα επίπεδα φωτός. Στο σημείο αυτό, να σημειωθεί ότι χρησιμοποίησε για πρώτη φορά την τεχνική αυτή σε πρότζεκτ για υλικά κτίρια, όπως ο σιδηροδρομικός σταθμός Zug στην Ελβετία και το PSA Peugeot Citroën Design Center έξω από Παρίσι.) Ένα από τα έργα της σειράς Glass Series είναι και το Aurora B: Tall Glass (2010): ένα μεγάλο έργο, σε σχήμα παραλληλόγραμμο, που βρίσκεται στη συλλογή του Museum of Fine Arts, στο Huston.
Το Knowing Light και το Rounded Up παρουσιάζουν πεδία φωτός που βλέπει ο θεατής μέσα από γεωμετρικά ανοίγματα. Καθώς το χρώμα τους μεταβάλλεται με αργό ρυθμό, οι επιφάνειες αυτές γεννούν εναλλασσόμενες εντυπώσεις, δίνοντας κάποιες φορές την αίσθηση ότι είναι επίπεδες και άλλες ότι έχουν βάθος, παίζοντας με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον χώρο και επεκτείνοντας την ψυχολογική του αντήχηση. Το φως κάθε σχήματος απλώνεται από το κέντρο του και πότε πότε καταλήγει σε μία μόνη, επίπεδη απόχρωση. Ένα μικρό άνοιγμα ανάμεσα στην γυάλινη πρόσοψη του έργου και στον τοίχο της γκαλερί στο οποίον είναι τοποθετημένο έρχεται να προσδώσει υλική διαστατικότητα και να διασφαλίσει ότι η ανταύγεια του χρώματος περνάει στον περιβάλλοντα χώρο, διαφοροποιώντας τον τρόπο με τον οποίον βιώνουν οι θεατές το εσωτερικό συνολικά.
Η Glass Series λειτουργεί αντιστικτικά με το Roden Crater, ένα τεράστιο έργο που επανεννοιολογεί το τοπίο της περιοχής Πέιντετ Ντέζερτ της Βόρειας Αριζόνας ως ελεγχόμενο περιβάλλον για τη διαλογιστική θέαση του φωτός και του χώρου του ουρανού. Κατασκευασμένο μέσα σε έναν ηφαιστειακό κώνο σκωρίας, το Roden Crater αποτελεί την κορύφωση της έρευνας γύρω από το πεδίο της ανθρώπινης οπτικής και ψυχολογικής αντίληψης, στην οποία και έχει αφιερώσει τη ζωή του ο καλλιτέχνης. Επί του παρόντος, είναι σε εξέλιξη μία προσπάθεια συγκέντρωσης κεφαλαίων με σκοπό την ολοκλήρωση της κατασκευής του έργου και την παρουσίασή του στο κοινό.
Το ταξίδι στη διαδρομή του φωτός συνεχίζεται μέχρι τις 25 Μαϊου στην Γκαλερί Gagosian (Αναπήρων Πολέμου η οδός, 22 ο αριθμός).
