Όλα τα οφέλη της μεθόδου Niksen ή πώς να είστε πιο ευτυχισμένοι χωρίς να κάνετε τίποτα

Πότε ήταν η τελευταία φορά που δεν κάνατε τίποτα ; Κάντε στον εαυτό σας αυτήν την ερώτηση πριν συνεχίσετε την ανάγνωση. Και όχι, εκείνη η Κυριακή που περάσατε ξαπλωμένοι στον καναπέ ανάμεσα σε βίντεο από το Instagram, επεισόδια του Netflix, αγοράζοντας εισιτήρια για μια συναυλία του 2026 και ελέγχοντας e-mails δεν μετράει. Μιλάμε για εκείνη τη δελεαστική dolce far niente με την οποία οι Ιταλοί υπερασπίζονται την ευχάριστη αδράνεια εδώ και αιώνες.  Μια πρακτική που οι Ολλανδοί φαίνεται να έχουν κατακτήσει όσο κανείς άλλος. Το αποκαλούν niksen , ένας όρος (αμετάφραστος, αφού δεν υπάρχει σε άλλες γλώσσες) που προέρχεται απευθείας από τη λέξη niks (τίποτα).

Niksen: Η τέχνη του να μην κάνεις τίποτα!

Η Πολωνή δημοσιογράφος Οlga Mecking, η οποία ζει στη Χάγη, συνάντησε για πρώτη φορά τυχαία αυτή την έκφραση το 2018, ενώ διάβαζε ένα φυλλάδιο σούπερ μάρκετ. Αφού έγραψε ένα άρθρο για την τάση στους New York Times που έγινε γρήγορα viral, δημοσίευσε το βιβλίο με τίτλο " Niksen: Ανακαλύψτε το ολλανδικό μυστικό για να είστε ευτυχισμένοι χωρίς να κάνετε τίποτα!". 

Σε αυτό, προσπαθεί να εξηγήσει τι συνεπάγεται αυτή η φαινομενικά απλή αλλά σχεδόν αδύνατη συνήθεια: "Θα ήταν κάτι σαν να μην κάνεις απολύτως τίποτα, χωρίς κανένα σκοπό. Ούτε να σερφάρεις στο Facebook ούτε να διαλογίζεσαι. Πρόκειται περισσότερο για τη δημιουργία χρόνου για να υπάρχεις απλώς", ορίζει στις σελίδες του. Αυτή η μέθοδος, η οποία επιδιώκει την ευημερία μέσω της απόλυτης αδράνειας και την οποία οι Ολλανδοί έχουν εσωτερικεύσει, εμφανίστηκε στη μέση της μετα-πανδημίας, όταν όλοι προσπαθούσαμε να συνδεθούμε με τον εαυτό μας. Ωστόσο, δεν έχει χάσει καθόλου από τη σημασία της.

Τα οφέλη του niksen για το σώμα και το μυαλό

Η ασταμάτητη άνοδος του τουρισμού ευεξίας —καταφύγια, προγράμματα ψηφιακής αποτοξίνωσης ή γιόγκα— είναι αρκετά ενδεικτική. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Ινστιτούτο Ευεξίας, το μερίδιο αγοράς του αυξήθηκε κατά 30% πέρυσι, ξεπερνώντας το 1 δισεκατομμύριο δολάρια, και αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται με ρυθμό 10% ετησίως μέχρι το 2028. Ένα άλλο παράδειγμα: τον Ιανουάριο του 2024, η αλυσίδα γυμναστηρίων David Lloyd ξεκίνησε μαθήματα niksen στα κέντρα της στο Ηνωμένο Βασίλειο. "Το να μην κάνεις τίποτα είναι ο καλύτερος τρόπος για να μάθεις να είσαι καλός με τον εαυτό σου ", λέει ο κλινικός ψυχολόγος και ψυχοθεραπευτής Simón Bianco, ειδικός στον διαλογισμό.

Η λεπτή γραμμή της βαρεμάρας

Όσο απλό κι αν φαίνεται, το να ξεκινήσει κανείς με το niksen δεν είναι καθόλου εύκολο. Ο Simón Bianco αναγνωρίζει ότι μπορεί να μαθευτεί, αλλά ο ίδιος βρίσκεται σε διαφορετικό επίπεδο. Ανακάλυψε τον Βουδισμό στα 16 του, ήταν βουδιστής μοναχός στη Σχολή Δαλάι Λάμα από το 2002 έως το 2007 και είναι κορυφαίος ειδικός στον διαλογισμό. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, το να ξέρει πώς να μην κάνει τίποτα και να ζει μια απλή καθημερινή ζωή του έχει δώσει "μια πιο πλήρη, πιο ευτυχισμένη, πιο βαθιά ζωή". Αλλά δεν είναι όλοι έτοιμοι γι' αυτό .

Η ερευνήτρια Josefa Ros, ειδικός στις μελέτες της πλήξης, προειδοποιεί ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που έχουν πραγματική ανάγκη για διέγερση. "Πρέπει να κάνουν περισσότερα από το να είναι". Αυτή είναι πιθανώς η πλειοψηφία. "Είναι εντάξει να μην κάνεις τίποτα για να ξεκουραστείς ή να αναρρώσεις, αλλά αργά ή γρήγορα, θα νιώσεις την ανάγκη να γεμίσεις τον χρόνο σου", επισημαίνει. Τότε είναι που εμφανίζεται το φάσμα της πλήξης.

Για τη Ros, είναι ένας εχθρός που μπορεί να προκύψει τόσο από την υπερδραστηριότητα όσο και από την υποδραστηριότητα. "Η πλήξη μας κάνει να νιώθουμε άβολα", υποστηρίζει. Δεν είναι λοιπόν η πύλη προς τη δημιουργικότητα; "Έχουμε επαναπροσδιορίσει τη λέξη πλήξη και τη συνδέσουμε με την ξεκούραση, με τη χαλάρωση. Αλλά αυτό δεν ισχύει. Η πλήξη είναι ασυμβίβαστη με το αίσθημα ευχαρίστησης", τονίζει. Aπό την άλλη, το να αφήνεις τα πράγματα να φεύγουν, χωρίς προγράμματα, χωρίς λίστες για να τσεκάρεις, χωρίς δεσμεύσεις, μπορεί, εκτός από το να ανακουφίζει από το άγχος, να είναι πραγματικά ευχάριστο.