Κάθε τέτοια εποχή συνηθίζουμε να κάνουμε την ανασκόπηση της χρονιάς που αφήνουμε πίσω, τουτέστιν το 2024. Εστιάζοντας στη μόδα, που αφορά αυτήν εδώ τη στήλη, θα ξεκινήσουμε με μια παρατήρηση: αν στην ανασκόπηση του 2023 γράφαμε ότι "ήταν μια χρονιά με πολλές ανακατατάξεις στις καρέκλες των CEO και των Creatives στη βιομηχανία της μόδας", το 2024 πήγε το "παιχνίδι των αλλαγών" σε άλλο επίπεδο, θα μπορούσαμε και να ισχυριστούμε ότι το τερμάτισε. Ηχηρά ονόματα όπως αυτά της Virginie Viard και του Pierpaolo Piccioli διάβηκαν την πόρτα της εξόδου από οίκους (Chanel και Valentino, αντίστοιχα) για τους οποίους εργάστηκαν μια ζωή, ενώ άλλα, όπως αυτό του Alessandro Michele, επέστρεψαν στον θρόνο της δημιουργικότητας. Ο Matthieu Blazy ήταν αναμφίβολα η μεγαλύτερη μεταγραφή του 2024 (στη Chanel από την Bottega Veneta), ενώ ο Dries Van Noten που ανακοίνωσε τη συνταξιοδότησή του, η μεγαλύτερη "απώλεια" από τα δημιουργικά studios.
Αυτή, όμως, δεν ήταν μόνο μια χρονιά αποχωρήσεων και αφίξεων. Ήταν, επίσης, η χρονιά της επιστροφής του John Galliano, που με τη συλλογή Maison Margiela 2024 Artisanal ξαναθύμισε στη μόδα και τους λάτρεις της τι είναι αυτό που οφείλει να εκπροσωπεί η Υψηλή Ραπτική. Λίγους μήνες μετά τον θρίαμβο του show στο Παρίσι, ο Galliano ανακοίνωσε την αποχώρησή του από τον Margiela (και το ποιο θα είναι το επόμενο πόστο του αναμένεται να γίνει η πρώτη μεγάλη fashion είδηση για το 2025).
Το 2024 ήταν, επίσης, μια χρονιά με διάθεση μεταβατική: από την "ήσυχη πολυτέλεια" με την οποία έκανε γενναίο ποδαρικό περάσαμε στην κυριαρχία τάσεων με έντονο χαρακτήρα, όπως αυτή του μπορντό και του λεοπάρ, και– όπως απέδειξαν οι πρώτες συλλογές για το 2025- σε μία στροφή στη στιλιστική ελευθερία, τις statement επιλογές και τη θαρραλέα χλιδή. Βεβαίως, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε και σε μια άλλη καθοριστική στιγμή για το στιλ και τη μόδα του 2024: την αναβίωση του boho chic που την οφείλουμε στο ντεμπούτο της Chemela Kamali στον οίκο Chloé. Η συλλογή με τη μεγαλύτερη απήχηση (και εμπορικό ενδιαφέρον) της εβδομάδας μόδας του Παρισιού για τις συλλογές Φ/Χ 2024, "έγραψε" για τα καλά στη συνείδηση των fashionistas ως η φρέσκια πρόταση που αναζητούσαν και επηρέασε τις προτάσεις και άλλων σχεδιαστών. Μας υπενθύμισε, βεβαίως, και κάτι ακόμα: πόσο σπουδαίες και απαραίτητες είναι οι γυναίκες σε θέσεις Creative Directors.
- H Maison Margiela 2024 Artisanal συλλογή από τον John Galliano
Η συλλογή που επανατροφοδότησε το ενδιαφέρον για την Υψηλή Ραπτική και τη λαχτάρα για τη μόδα παρουσιάστηκε στις 25 Ιανουαρίου στη Γέφυρα Alexandre III στις όχθες του Σηκουάνα. Η Maison Margiela 2024 Artisanal που σχεδίασε ο John Galliano, ο οποίος ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του οίκου το 2014, χαρακτηρίστηκε "ανεπανάληπτος θρίαμβος" και το show "ένα απ' αυτά που θα μείνουν στην ιστορία". Χωρίς αμφιβολία, η Maison Margiela 2024 Artisanal του Galliano είναι η συλλογή που είχε ανάγκη η μόδα για να ξεκολλήσει από το δημιουργικό τέλμα. Ή τουλάχιστον, να προσπαθήσει.
Τον Δεκέμβριο, ο John Galliano με μία μακροσκελή και συγκινητική ανάρτηση στο Instagram ανακοίνωσε την αποχώρησή του από τον Maison Margiela, τον οίκο που του έδωσε μια δεύτερη ευκαιρία μετά το σκάνδαλο με τα αντισημιτικά σχόλια που παραλίγο να του στοιχίσει οριστικά την καριέρα του.
- O Dries Van Noten αποσύρεται από τη μόδα
Τον Μάρτιο, ο σπουδαίος Βέλγος σχεδιαστής Dries Van Noten ανακοίνωσε με μία επιστολή την απόφασή του να αποσυρθεί από τη μόδα και το ομώνυμο brand του μετά από 40 χρόνια επιτυχημένης και επιδραστικής καριέρας. "Νομίζω ότι είναι καιρός να αφήσω χώρο στις νεότερες γενιές ταλέντων να φέρουν το όραμά τους στο brand", ανέφερε μεταξύ άλλων. Η ανδρική συλλογή Spring - Summer 2025 ήταν η τελευταία που παρουσίασε ως Creative Director.
Τον Δεκέμβριο με επίσημη ανακοίνωση έγινε γνωστό ότι διάδοχος του θα είναι ο στενός του συνεργάτης από το 2018, Julian Klausner.
-O Pierpaolo Piccioli αποχωρεί από τον Valentino
Η αποχώρηση - έκπληξη της χρονιάς ήταν αυτή του Pierpaolo Piccioli από τον οίκο Valentino μετά από 25 χρόνια στην εταιρεία, τα 16 ως καλλιτεχνικός διευθυντής. Τα νέα γνωστοποιήθηκαν με ανακοίνωση του οίκου στις 22 Μαρτίου, ενώ λίγες μέρες μετά, στις 28 Μαρτίου, έγινε γνωστό ποιος θα τον διαδεχτεί: ο Alessandro Michele.
Στο συγκινητικό του "αντίο", ο Piccioli καταλήγει: "Η Stella [σ.σ. η κόρη του] ήταν δύο χρονών όταν ήρθε να δει την πρώτη μου επίδειξη μόδας, είναι έτοιμη να κλείσει τα 18 της και το προηγούμενo βράδυ με ρώτησε: "Πώς νιώθεις;" "Νεαρός και ελεύθερος", της απάντησα. Σας δωρίζω τα μάτια μου για να δείτε πως σας βλέπω εγώ. Νέους και ελεύθερους. Και γεμάτους όνειρα. Πάντα. Με αγάπη, pp".
Getty Images
- O Alessandro Michele κάνει το ντεμπούτο του στον Valentino
Όλοι περίμεναν αυτή την επιστροφή στις πασαρέλες και η 29η του Σεπτέμβρη είχε τα βλέμματα της fashion κοινότητας στραμμένα στο Παρίσι για το ντεμπούτο του Alessandro Michele στον Valentino. Αν και πολλοί αναρωτήθηκαν όταν έγινε γνωστό ότι αναλαμβάνει Creative Director του οίκου πως θα μπορούσε η δική του πληθωρική αισθητική να ταιριάξει με τη ντελικάτη ομορφιά του Valentino, ωστόσο η απάντηση ήρθε μέσα όμορφη και δεξιοτεχνική απόδοση της μαξιμαλιστικής αισθητικής- την οποία υπηρέτησε και ο ίδιος ο Valentino Garavani. Αναμφισβήτητα αυτή είναι μία συλλογή που έκανε ποδαρικό στην ανακατεύθυνση της μόδας σε πιο μαξιμαλιστικές φόρμες.
- H Virginie Viard αποχωρεί από τη Chanel
Οι ψίθυροι για την αντικατάσταση της Virginie Viard είχαν ξεκινήσει εδώ και καιρό, ωστόσο κανείς δεν μπορούσε να είναι σίγουρος όταν μάλιστα η διάρκεια της θητείας στον οίκο συνδυάστηκε με κερδοφορία. Ωστόσο, τον Ιούλιο έγινε γνωστή η αποχώρησή της από τη Chanel, τον οίκο που υπηρέτησε επί 3ο χρόνια ως στενή συνεργάτιδα του Karl Lagerfeld, τον οποίο διαδέχτηκε μετά τον θάνατό του, το 2019.
- O Hedi Slimane αποχωρεί από τη Celine
Τον Οκτώβριο, λίγα 24ωρα αφού παρουσίασε τη συλλογή του για την Άνοιξη - Καλοκαίρι 2025, έγινε η επίσημη η είδηση ότι ο Hedi Slimane αποχωρεί από τη Celine. Ο Hedi Slimane ανέλαβε τη Celine το 2018 μετά την αποχώρηση της Phoebe Philo και στα έξι χρόνια του ως καλλιτεχνικός διευθυντής κατάφερε να κάνει το brand ένα από τα πιο κερδοφόρα του ομίλου LVMH. Οι φήμες τον ήθελαν να κατευθύνεται στη Chanel, αλλά τελικά διαψεύσθηκαν. Τη θέση του στον Celine αναλαμβάνει ο Michael Rider.
- O Matthieu Blazy αναλαμβάνει Creative Director της Chanel
Τα σενάρια για τη διαδοχή της Viard στη Chanel περιελάμβαναν μια μακρά λίστα από ονόματα, ωστόσο κανείς δεν μπόρεσε να προβλέψει το επικρατέστερο. Στις 12 Δεκεμβρίου έγινε γνωστό ότι ο Matthieu Blazy είναι ο νέος Creative Director του οίκου, ο οποίος θα αναλάβει καθήκοντα μέσα στο 2025. Λίγο πριν την ανακοίνωση της Chanel, η Bottega Veneta είχε ανακοινώσει τον διορισμό της Louise Trotter στη θέση της καλλιτεχνικής διευθύντριας, αποχαιρετώντας τον Blazy, ο οποίος στο σύντομο διάστημα του στο brand (ανέλαβε το 2021) κατάφερε να αναδείξει τη Bottega Veneta σ' ένα από τα κορυφαία brands του Μιλάνου.
-Κι άλλες αποχωρήσεις και αναθέσεις ...
Σημειώστε επίσης: Ο Walter Chiapponi αποχώρησε τον Μάρτιο από τον Blumarine έχοντας παρουσιάσει μόλις μία κολεξιόν, o Peter Hawkings αποχώρησε από τον Tom Ford, τον Ιούλιο, λιγότερο από έναν χρόνο από την ανάληψη των καθηκόντων του και στη θέση αυτή τον διαδέχεται ο Haider Ackermann, o Peter Do από τον Helmut Lang έχοντας συμπληρώσει λιγότερο από δυο χρόνια στo brand, o Phillip Lim ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από το brand 3.1 Phillip Lim που ίδρυσε το 2005 για να "εξερευνήσει καινούργια πράγματα", ενώ φυσικά, τον Οκτώβριο, είχαμε και την αποχώρηση του Kim Jones από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή για τις γυναικείες συλλογές του οίκου Fendi. Ακόμα, τον Σεπτέμβριο, η Alberta Ferretti έκανε γνωστό ότι εγκαταλείπει τον ρόλο της Creative Director από το ομώνυμο luxury brand της, που ίδρυσε το 1981. Λίγο αργτερα, ανακοίνωσε ότι θα τη διαδεχτεί ο Lorenzo Serafini.
Επίσης, στην αρχή του έτους, τον Ιανουάριο, ο Moschino ανακοίνωσε τον Adrian Appiolaza ως νέο καλλιτεχνικό του διευθυντή, ο οποίος μάλιστα παρουσίασε την πρώτη του συλλογή, τη Fall/ Winter 2024, για τον οίκο σε λιγότερο από ένα μήνα από την ανάληψη των καθηκόντων του. Τον Φεβρουάριο, ο Zac Posen διορίστηκε Creative Director της Gap, η Calvin Klein ανακοίνωσε τη Veronica Leoni ως νέα καλλιτεχνική διευθύντριά του τον Μάιο, η Clare Waight Keller ανέλαβε καλλιτεχνική διευθύντρια της Uniqlo, ενώ ο οίκος Lanvin ανάθεσε τον ρόλο στον Peter Copping. Τον Σεπτέμβριο έγινε, επίσης, γνωστό ότι η Sarah Burton επιστρέφει αναλαμβάνοντας creative director του Givenchy και θα παρουσιάσει την πρώτη της συλλογή κατά την Εβδομάδα Μόδας του Παρισιού τον Μάρτιο του 2025.
- To καλοκαίρι του "Brat Girl" και του "Very Demure, Very Mindful"
Το TikTok έχει εξελιχθεί σ' ένα σημαντικό "εργαλείο" τροφοδότησης της μόδας με micro-trends - που συχνά λίγο απέχουν από το να εξελιχθούν σε mega- trends. Το φετινό καλοκαίρι η μουσικός Charli XCX κυκλοφόρησε το άλμπουμ της "Brat" και έγινε η "νονά" ενός trend με κατακλυσμιαία απήχηση αρχικά στη δημοφιλή πλατφόρμα. Το "Brat Girl Summer" trend αποτελεί ουσιαστικά μία σύγχρονη αναβίωση της Y2K αισθητικής και το slime green (το πράσινο της γλιτσας) έγινε το σήμα - κατατεθέν της. "Είναι ειλικρινής, ωμή και λίγο ασταθής. Αυτό είναι το brat girl", περιγράφει τη brat περσόνα η "δημιουργός" της, Charli XCX.
Στον αντίποδα του "Brat Girl", και μέσα στο ίδιο καλοκαίρι, εμφανίστηκε η τάση του "Very demure, very mindful". Τι ακριβώς περιγράφει αυτή; Όλα ξεκίνησαν όταν η trans beauty influencer Jools Lebron ανέβασε (που αλλού;) στο TikTok ένα βίντεο στο οποίο περιέγραφε με τη φράση "Very demure, very mindful" το look που είχε επιλέξει για να πάει στη δουλειά. Το βίντεο έγινε ανάρπαστο, η φράση κατέκλυσε τα μίντια και φυσικά η μόδα την υιοθέτησε για να περιγράψει το στιλ της "σεμνής και σοβαρής" γυναίκας. Ουσιαστικά, το στιλ δεν απέχει πολύ απ' αυτό της "ήσυχης πολυτέλειας" και πολλοί το είδαν ως μια αντίσταση στην απελευθερωτική τάση του "Brat" - αλλά και στην απομάκρυνση της μόδας από την "Old money" αισθητική.
- Η αναβίωση του show της Victoria's Secret
Μετά από απουσία 6 ετών, το δημοφιλές στα '00s show της Victoria’s Secret επέστρεψε με νέα "Αγγελάκια" να περπατούν δίπλα στους παλιούς γνωστούς "Αγγέλους" αλλά και supermodels που δεν είχαν ποτέ περπατήσει στην πασαρέλα του, όπως η Kate Moss. Η νέα εποχή της Victoria’s Secret δηλώνει περισσότερο inclusive και οι "Άγγελοι" κάλυπταν ένα φάσμα γυναικείων σωματότυπων, ηλικιών, ταυτότητας φύλου και φυλών. Το show πραγματοποιήθηκε στις 15 Οκτωβρίου στη Νέα Υόρκη και μεταδόθηκε ζωντανά για πρώτη φορά στην ιστορία του. Ανάμεσα στα μοντέλα που περπάτησαν με εσώρουχα Victoria's Secret και φτερά "Αγγέλου" ήταν και η Ελληνίδα Ανθή Φακιδάρη.
-To Met Gala αφιερώνει την έκθεσή του 2025 στον αφροαμερικανικό "δανδισμό"
Τον Οκτώβριο, το Costume Institute του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης της Νέας Υόρκης ανακοίνωσε το θέμα του MET Gala για το 2025: το Superfine: Tailoring Black Style αναλαμβάνει να εξερευνήσει τον αφροαμερικανικό "δανδισμό" και πώς επηρέασε τη μόδα. Η επιλογή του MET Gala να αφιερώσει μία έκθεση αποκλειστικά στη μόδα που προτέρχεται από την κοινότητα των Μαύρων έγινε αποδεκτή με ενθουσιασμό. Οικοδεσπότες του Met Gala 2025 θα είναι αποκλειστικά άνδρες: ο ηθοποιός Colman Domingo, ο Lewis Hamilton, ο A$AP Rocky, ο Pharrell Williams και ο LeBron James- όλοι Μαύροι και όλοι ξεχωριστοί με το στιλ τους.
- Η επιστροφή του Boho Chic με το ντεμπούτο της Chemena Kamali στην Chloé
Τα Chloé Girls επέστρεψαν και επανέφεραν στην επικαιρότητα της μόδας το boho chic. H Chemena Kamali έκανε το ντεμπούτο της για τον οίκο Chloé τον Φεβρουάριο με τη συλλογή Φθινόπωρο- Χειμώνας 2024 και προκάλεσε τεράστιο ενθουσιασμό. Όχι μόνο για την αναβίωση της αισθητικής, αλλά και για την επαναφορά στα πράγματα ενός τόσο ιστορικού οίκου που έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της γυναικείας ταυτότητας και έχει φιλοξενήσει σπουδαίες γυναίκες δημιουργούς. Η Kamali φαίνεται πώς είναι μία ακόμα και το όνομά της φιγουράρει ήδη ψηλά στα hot ονόματα της βιομηχανίας αυτή τη στιγμή. Αυτή, λοιπόν, η "ανέμελη, ρομαντική, ροκ χίπισσα" που είναι το Chloé Girl μοιάζει να ήταν ότι έλειψε περισσότερο από στις γυναίκες που έσπευσαν να αγκαλιάσουν την τάση και να την κάνουν δική τους.
-H χρονιά του μπορντό
Ήταν στις αρχές του Ιανουαρίου 2024 που γράφαμε ότι το It χρώμα της χρονιάς θα είναι το μπορντό, έχοντας κυρίως κατά νου τη σεζόν Άνοιξη - Καλοκαίρι 2025. Από τις πασαρέλες της, εξάλλου, αντλήσαμε το συμπέρασμα ότι το μπορντό είναι ένα χρώμα που θα μας απασχολούσε πολύ. Δεν φανταζόμασταν, όμως, το πόσο πολύ. Το μπορντό είναι αναμφίβολα το χρώμα που σάρωσε σε αναζητήσεις και το είδαμε να κάνει την εμφάνισή του παντού: σε ρούχα, παπούτσια, αξεσουάρ και το μακιγιάζ. Πότε θα πούμε "αντίο" στο μπορντό; Ουδείς μπορεί να είναι σίγουρος, αλλά τουλάχιστον και για τον υπόλοιπό του χειμώνα, που γράφει 2025, θα είναι εδώ.
-Πεθαίνει ο Roberto Cavalli
Στις 12 Απριλίου φεύγει από τη ζωή ο Roberto Cavalli, σε ηλικία 83 ετών. Ο "βασιλιάς των animal prints" και του μαξιμαλιστικού στιλ πέθανε στο σπίτι του στη Φλωρεντία, μετά από μάχη με μακρά ασθένεια. Οι συλλογές του ξεχώρισαν για την υπερβολή και την αίγλη που χαρακτήριζαν και τον δικό του τρόπο ζωής.
