Τον τελευταίο χρόνο στον κόσμο της μόδας πραγματοποιούνται πολλές συζητήσεις γύρω από το εμπόριο μεταπώλησης ρούχων και ειδών από δεύτερο χέρι μέσω του διαδικτύου. Πλέον, οι περισσότεροι από εμάς είτε έχουμε ήδη κάνει την πρώτη μας αγορά, ή τουλάχιστον έχουμε κάνει κάποια σχετική έρευνα στο διαδίκτυο μετά τη προτροπή κάποιου φίλου ή συναδέλφου μας. Το σίγουρο είναι πως το shopping και η μόδα αρέσουν σε όλους, ειδικά όταν οι δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας κάνουν τα πάντα δυνατά με ένα κλικ.
Μέχρι πρόσφατα, οι καταναλωτές αγόραζαν κατά κανόνα καινούργια προϊόντα, ενώ τα καταστήματα μεταχειρισμένων ρούχων αποτελούσαν συνήθως μόνο προτίμηση όσων έχουν ιδιαίτερο στιλ ή και μερικών εφήβων, μέχρι αυτοί να μπορέσουν να στραφούν στο παραδοσιακό shopping. Τα πάντα όμως φαίνεται να άλλαξαν πρόσφατα, αφού το εμπόριο για vintage ρούχα μεγαλώνει σταθερά και πέρα από κάθε προσδοκία. Οι ειδικοί προβλέπουν πως το μέγεθός του μέχρι το 2024 θα τετραπλασιαστεί. Παράλληλα υπάρχουν επίσης προβλέψεις πως οι πωλήσεις καινούργιων ρούχων θα πέσουν μέχρι και 4% στο ίδιο διάστημα. Για πολλούς λόγους όλο και περισσότεροι καταναλωτές πιστεύουν πως τα ρούχα από δεύτερο χέρι είναι μία πολλά υποσχόμενη ιδέα.
Ο ρόλος της τεχνολογίας
Αν υπάρχει κάτι που διαφοροποιεί τα παραδοσιακά καταστήματα μεταχειρισμένων ειδών του παρελθόντος από τα σύγχρονα μεγαθήρια της μεταπώλησης ρούχων, αυτό είναι η τεχνολογία. Έχοντας χτίσει από την αρχή την επιχείρηση τους στο διαδίκτυο, πολλές εταιρείες μεταπώλησης (Πχ: Vestiaire Collective, TheRealReal κτλ.) διέθεταν ήδη ότι χρειαζόταν για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις νέες ανάγκες των καταναλωτών, όταν τα lockdowns τους ανάγκασαν να κλειστούν στο σπίτι και το shopping άλλαξε ριζικά. Μέσα από αυτά τα καταστήματα, ο καθένας μπορεί να διαθέσει τα χρησιμοποιημένα - ή όχι- ρούχα του προς πώληση σε ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Η εταιρεία προσφέρει επίσης και υπηρεσίες επαλήθευσης της γνησιότητας των προϊόντων, διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ πωλητή και αγοραστή και επιβλέπει τη διαδικασία αγοράς. Φυσικά, όλα αυτά είναι δυνατά μέσω της τεχνολογίας, η οποία υπήρξε καταλύτης για τη μαζική αποδοχή αυτών των καταστημάτων.
Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο vintage
Ο κορονοϊός έδωσε ακόμα περισσότερους λόγους στους καταναλωτές να στραφούν στα second hand ρούχα, αφού αυτά παρέχουν το ίδιο αίσθημα με μια καινούργια αγορά αλλά είναι συνήθως πιο οικονομικά. Η ανασφάλεια που έχει προκύψει από την πανδημία και τα συνεχή lockdowns κάνει τους περισσότερους πιο ανοιχτούς στο να ξοδέψουν χρόνο και ενέργεια ψάχνοντας καλύτερες τιμές οι οποίες να ανταποκρίνονται στα χρήματα που διαθέτουν. Επιπλέον, τα προϊόντα μεταπώλησης παρέχουν σε αρκετούς τη δυνατότητα να αποκτήσουν κάτι ακριβό που δεν θα μπορούσαν να αγοράσουν καινούριο, ή ακόμα και μεγάλες μάρκες. Αυτό εκτιμάται ιδιαίτερα από τις νεαρές γενιές, οι οποίες ζουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το Instagram.
Βέβαια, ο κύριος λόγος που οι νέοι άνθρωποι φαίνεται να προτιμούν το second hand είναι λόγω των ηθικών τους πεποιθήσεων και όχι λόγω τιμής. Η βιωσιμότητα είναι το μεγαλύτερο θέμα στον κόσμο της μόδας και τα προϊόντα μεταπώλησης βρίσκονται στην κορυφή της πυραμίδας. Με όλο και περισσότερες ανησυχητικές λεπτομέρειες για τον καταναλωτισμό και τους τρόπους παραγωγής ενδυμάτων να βγαίνουν στο προσκήνιο, οι νέοι ψάχνουν προϊόντα που έχουν ήδη φτιαχτεί καθώς και υλικά καλής ποιότητας που θα επιτρέψουν στα ρούχα να παραμείνουν για χρόνια στη ζωή τους. Κάτι τέτοιο θα ήταν καλό όχι μόνο από οικονομική άποψη, αλλά και για το περιβάλλον.
Η τεχνολογία και οι χαμηλότερες τιμές είναι σίγουρα κινητήριες δυνάμεις της βιομηχανίας του vintage, αλλά η ιδιαιτερότητα των ίδιων των προϊόντων είναι ακόμα κάτι που εκτιμάται από τους καταναλωτές. Αντίθετα με περασμένες δεκαετίες διάσημες για το στιλ τους, όπως τα '60s ή τα '80s, οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο κόσμος τα τελευταία χρόνια έχουν εδραιώσει ένα λιγότερο ενθουσιώδη τρόπο ντυσίματος, χωρίς σημαντικές νέες τάσεις να ξεχωρίζουν. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, τα ρούχα παλαιότερων δεκαετιών μοιάζουν όχι μόνο δυσεύρετα, αλλά και πιο ιδιαίτερα ή στιλάτα από τα περισσότερα καινούρια κομμάτια προς πώληση. Πλέον με ένα κλικ στον υπολογιστή μας και πιο εύκολα από ποτέ μπορούμε να τα αποκτήσουμε, και μαζί τους αποκτούμε το όνειρο μιας καλύτερης ημέρας. Όμως πέρα από τη ζήτηση ιδιαίτερων vintage κομματιών, υπάρχει ένας πιο σημαντικός λόγος που διακινεί τη μεταπώληση και μας επιστρέφει στη πραγματικότητα. Μετά από ένα χρόνο σε lockdown και ελάχιστη κίνηση, πολλοί έχουν αλλάξει μέγεθος ρούχων, αφού στατιστικά φαίνεται να δείχνουν πως 35.82% των ανθρώπων έχουν βάλει κιλά. Η μεταπώληση αποτελεί μια λύση και εδώ, αφού κάποιος μπορεί να πουλήσει ρούχα που δεν του κάνουν πλέον και να τα αντικαταστήσει, χωρίς να φύγει καθόλου από το σπίτι.
Βιωσιμότητα, πολυτέλεια και οι νέοι καταναλωτές
Προβλέψιμα, οι εταιρείες ειδών πολυτελείας υπήρξαν διστακτικές στην ιδέα του second hand, το οποίο είδαν ως ανταγωνιστή που απειλεί τις πωλήσεις τους αλλά και την εκλεπτυσμένη εικόνα της εταιρείας τους. Παρόλα αυτά, οι αρχικοί τους δισταγμοί μοιάζουν να έχουν παραμεριστεί, αφού η βιομηχανία μεταπώλησης είναι πλέον πολύ μεγάλη για να μπορέσουν να συνεχίσουν να την αγνοούν. Όταν οι νέοι σε ηλικία καταναλωτές, εξ ορισμού το μέλλον κάθε εταιρείας, δείχνουν ξεκάθαρη προτίμηση για τις διαδικτυακές αγορές και αγκαλιάζουν το second hand, ήταν δεδομένο πως ακόμα και οι πιο διστακτικοί παίκτες θα ακολουθούσαν. Τον τελευταίο μόλις χρόνο, μεγάλες εταιρείες ειδών πολυτελείας υπέγραψαν συνεργασίες με μεγάλα ονόματα της βιομηχανίας μεταπώλησης όπως το Farfetch, με υπηρεσίες πιστοποίησης αυθεντικότητας ( Alexander McQueen - brand approved initiative) ή επένδυσαν απευθείας σε αυτές τις εταιρείες αγοράζοντας μετοχές τους. Το Kering γκρουπ για παράδειγμα (Gucci, Saint Laurent κλπ.), αγόρασε 5% του Vestiaire Collective. Στην πραγματικότητα τα είδη πολυτελείας αντανακλούν τη μετουσίωση των αξιών που προσπαθεί να πραγματοποιήσει το second hand, αφού διατηρούν την αξία τους και αναγνωρίζονται ως επενδύσεις και όχι ως προϊόντα κατανάλωσης.
Η σύγχρονη μεταπώληση θα συνεχίσει να μεγαλώνει όσο η τεχνολογία που αποτελεί τη βάση της εξελίσσεται. Οι νέες δυνατότητες που αποκαλύπτει η τεχνητή νοημοσύνη, αλλά και όσα μάθαμε για το εμπόριο από την εποχή του κορονοϊού, είναι ξεκάθαρο πως θα διαμορφώσουν το μέλλον. Με το πέρασμα των χρόνων, οι νεότερες γενιές με την περιβαλλοντική τους συνείδηση θα γίνουν οι κύριοι καταναλωτές και θα συνεχίσουν να στρέφουν το βλέμμα τους στο second hand για μειωμένες τιμές, μεγαλύτερο εύρος μεγεθών, σπάνιους vintage θησαυρούς αλλά και ηθική κατανάλωση. Ψάχνοντας τα χαρακτηριστικά που διαμόρφωσαν το στιλ δεκαετιών του παρελθόντος, όπως την κομψότητα των '50s ή τη μεγαλοπρέπεια των '80s, το στιλ του 2010-2020 μπορεί αρχικά να φαίνεται φτωχό σε αντιπαράθεση. Όμως σήμερα το vintage κολάζ στιλ που χρησιμοποιούμε είναι στη πραγματικότητα αυτό που θα γίνει το πρόσωπο της δεκαετίας μας. Μιας δεκαετίας που κοίταξε μέσω του διαδικτύου στο παρελθόν για να επιβιώσει και να χτίσει το μέλλον.
Who is who
Με εργασιακή εμπειρία στη μεγαλύτερη εταιρεία τεχνολογίας του κόσμου, η Demi Karanikolaou συνεργάζεται με τα πιο γνωστά διεθνή publications και οίκους μόδας, βοηθώντας τους να χτίσουν τη ψηφιακή τους στρατηγική. Όντας στη καρδιά των εξελίξεων η αρθρογραφία της στο Harper's Bazaar στοχεύει στο να ρίχνει φως στη στροφή της βιομηχανίας προς το digital.