Στο άκουσμα του ονόματός του, στο μυαλό μας έρχεται ο μυστηριώδης άντρας με τα μαύρα Ray-Ban και το αναμμένο τσιγάρο στο στόμα. Ως πρωτοπόρος της γαλλικής Nouvelle Vague, ο Jean-Luc Godard ανέτρεψε τον κόσμο του κινηματογράφου με την πρώτη του ταινία A Bout de Souffle (Breathless) το 1959 και σύντομα απέκτησε διεθνή φήμη μέσα από την επιλογή μεγάλων ονομάτων της εποχής, όπως ο Jean-Paul Belmondo και η Brigitte Bardot. Σήμερα, στα 90 του πλέον χρόνια, ο Godard έχει διανύσει μία κινηματογραφική πορεία 50 χρόνων, έχοντας σπάσει όλους τους κανόνες, μέσα από την πρωτοποριακή ματιά του.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ο Godard άνοιξε τον δρόμο για τις νεότερες γενιές, υπενθυμίζοντας ότι το μόνο που χρειάζεται για να δημιουργήσεις μία ταινία είναι μία κάμερα - τα υπόλοιπα είναι κανόνες που μπορούν να καταρριφθούν. Η μαγεία με το έργο του Godard έγκειται στο ότι δεν είναι πάντα κατανοητό την πρώτη φορά. Στο πέρασμα των χρόνων, ο σκηνοθέτης μπορεί να απογοήτευσε ή να κούρασε με τις εμμονές και τη δύστροπη συμπεριφορά του, όμως αυτό που μένει τελικά είναι όλα τα μοναδικά συναισθήματα που καταφέρνει να δημιουργεί στο θεατή.
Ο επαναστατικός Godard
Με το Breathless, ο σκηνοθέτης θέτει τη διάθεση για το υπόλοιπο της καριέρας του: μια ασυμβίβαστη ωδή στην τέχνη και τη ζωή. Λήψεις χωρίς άδεια, χωρίς πραγματικό σενάριο - σε ένα απόσπασμα (The Criterion Collection) ο Belmondo λέει ότι περίμενε μέχρι την ίδια ημέρα των γυρισμάτων για να μάθει τι θα κάνει (αναφερόμενος στο Breathless) και απελευθερωμένος από τις ίδιες νέες ελαφριές κάμερες που τροφοδότησαν την έκρηξη του ντοκιμαντέρ της δεκαετίας του '60, ο Godard πέτυχε μια αίσθηση ελεύθερης φόρμας που έδειχνε ιδιαίτερα αναζωογονητική το 1960. Ο καλλιτέχνης που ενσάρκωσε το πνεύμα του Μάη του '68, συνήθιζε καθόλη τη διάρκεια του έργου του, να ασκεί κριτική στις καπιταλιστικές κοινωνίες και τις αυταρχικές κυβερνήσεις που έδειχναν να μην κατανοούν την ανάγκη για αλλαγή γύρω τους.
Η αίσθηση της συνεχούς δημιουργίας και ότι το σινεμά ανήκει στους δημιουργούς και όχι στα παχυλά budget είναι στοιχεία του Godard. Ακόμη και όταν ο σκηνοθέτης συνεργάστηκε με τον Carlo Ponti (γεγονός που έδειχνε ότι υπήρχαν χρήματα για την ταινία) στο μεγαλειώδες Le Mépris (Contempt), ο θεατής έχει την εντύπωση ότι ο Godard ξύπνησε το πρωί με μία ιδέα, βρήκε ένα προϋπάρχον set ή μία ωραία τοποθεσία και άρχισε το γύρισμα.
Η παρουσία του Godard, όπως και κάθε πραγματικού auteur, γίνεται αισθητή σε κάθε ταινία σε ολόκληρο το έργο του. "Οι ταινίες είναι ποιητικά, ειρωνικά, στοχαστικά δοκίμια για σοβαρά σύγχρονα ζητήματα (γενοκτονία, πόλεμος και ιμπεριαλισμός) και αιώνιες αλήθειες όπως η γέννηση, η αγάπη και ο θάνατος" γράφει ο Ronald Bergan στο άρθρο του Godard, the embodiment of the spirit of May 68 (The Guardian, 2018).
Anna Karina, η μούσα
Το 1959, ο Jean-Luc Godard είδε την Anna Karina σε μια διαφήμιση για το σαπούνι Palmolive. Ήταν 17 ετών και συμμετείχε στο casting για την ταινία του Breathless, για την οποία και της πρότεινε έναν μικρό ρόλο που απαιτούσε να ξεντυθεί. Αρνήθηκε τον ρόλο ("δεν θα έμενα γυμνή, ειδικά για ένα μικρό ρόλο!", Λέει), αλλά μερικούς μήνες αργότερα ο σκηνοθέτης επέστρεψε για να της δώσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία, The Little Soldier. Η Karina δέχτηκε και πέρασε τα επόμενα έξι χρόνια βυθισμένη στον κόσμο του Godard, πρώτα ως μούσα του και μετά ως σύζυγός του. Πρωταγωνίστησε σε επτά από τις πιο θρυλικές του ταινίες, ορίζοντας τόσο τον γαλλικό κινηματογράφο του νέου κύματος όσο και το αβίαστα κομψό γαλλικό στυλ. Στη μεγάλη μελέτη και αναδρομή στο έργο του σκηνοθέτη, "Everything Is Cinema: The Working Life of Jean Luc Godard", ο Richard Brody γράφει για την ταραχώδη σχέση του Godard με την ηθοποιό, σχολιάζοντας πώς την υποβάθμισε, τόσο στην οθόνη όσο και εκτός. "Υπάρχει μία ένδειξη θλίψης στον τρόπο που γράφει ο Brody για το πώς τη μεταχειριζόταν ο Godard, αναγνωρίζοντας ότι καμία γυναίκα δεν πρέπει να υποφέρει τόσο πολύ για την τέχνη κάποιου άνδρα, ακόμα κι αν αυτός ο τύπος είναι o Godard" σχολιάζει η Stephanie Zacharek στο άρθρο της A Girl and a Gun (New York Times).
Σε μία συνέντευξή της το 2016 με το WMagazine, η Anna Karina είπε για τη συνεργασία της με τον σκηνοθέτη: "Μου φερόταν πάντα χειρότερα από τα υπόλοιπα παιδιά του καστ. Στο σετ ο Jean-Luc γινόταν ξένος. Σκεφτόταν μόνο τη δουλειά του ως σκηνοθέτης. Όλα συνέβαιναν πάντα την τελευταία στιγμή μαζί του. Δεν υπήρχε χρόνος για μένα. Έπαιρνα το σενάριο ταυτόχρονα με το υπόλοιπο καστ, το οποίο ήταν συνήθως περίπου 5 λεπτά πριν ξεκινήσουμε τη λήψη, και ακόμη και τότε, δεν υπήρχε σχεδόν κανένα σενάριο. Δεν ήξερα την ιστορία καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο".
Ο Godard στο Instagram
Όταν πριν από μερικούς μήνες, κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown, ο Jean-Luc Godard εμφανίστηκε live στο Instagram, το έκανε με τον δικό του τρόπο: καπνίζοντας πούρο και χωρίς να φοράει μάσκα. Καλεσμένος της σχολής ECAL της Λωζάνης, ο σκηνοθέτης αναφέρθηκε στην πανδημία του κορωνοϊού, έριξε ευθύνες στις κυβερνήσεις και τελικά έκλεισε με μία πρόταση που μας γυρνάει πάλι εκεί όπου ξεκίνησαν όλα - στο σινεμά. "Η τηλεόραση δημιουργεί λήθη, ο κινηματογράφος αναμνήσεις" - Jean-Luc Godard, 2020.
Πηγή: madamefigaro.gr
