Joker | Γκροτέσκο πορτρέτο ή συμβολισμός του σήμερα

O Arthur του Joaquin Phoenix προκαλεί αντιδράσεις αλλά θίγει ζητήματα της εποχής.

"Αυτός είναι ο Joker που αξίζει η Trump εποχή, αλλά όχι αυτός που χρειαζόμαστε τώρα" είναι ο τίτλος του άρθρου της Joanna Robinson στο VF. Η αρθρογράφος κάνει μια αναδρομή στους διαφορετικούς Joker που πέρασαν από τη μεγάλη οθόνη, συνδέοντάς τους με την αντίστοιχη πολιτική σκηνή της Αμερικής. Φτάνοντας στον Joker του Joaquin Phoenix, ο νοσηρός ήρωας είναι κολλημένος στην τοξικότητα της εποχής. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

"Ο Arthur του Phoenix είναι ένας καταπιεσμένος, ψυχικά νοσών, άνθρωπος του οποίου η δίκαιη αγανάκτηση απέναντι σε έναν σαθρό και άδικο κόσμο τον ωθεί να σπάσει. Πολλοί από τους Joker που πέρασαν πριν τον Arthur έχασαν την πρόσφυσή τους στην πραγματικότητα αφού είχαν πεταχτεί σε μια δεξαμενή με τοξική κόλλα. Στον Joker του Tod Phillips, η κοινωνία είναι η τοξική γλίτσα - μια προκλητική αφηγηματική ρητορική, μέσα σε όλη μας την συνεχή πολιτισμική εκτίμηση, με τοξική αρρενωπότητα και την βία που διαπράττεται από θυμωμένους λευκούς άντρες".

Η αρθρογράφος τονίζει το γεγονός ότι σε αυτή την ταινία δεν υπάρχει κανένας "καλός" ήρωας για να σώσει τον κόσμο - δεν αφήνει ούτε μία ελπίδα να φανεί κάπου. Ο Joker του Phillips δεν είναι ένας συμπαθής ήρωας, παρά τα δεινά της παιδικής του ηλικίας και την κοροϊδία που υφίσταται. Είναι όμως, εν μέρει, μία απεικόνιση του χάους που γινόμαστε μάρτυρες σήμερα. Οι επικριτές της ταινίας κατηγόρησαν τους δημιουργούς της ότι περνούν άθελά τους λάθος μηνύματα - ο Phoenix μάλιστα αποχώρησε εκνευρισμένος εν μέσω συνέντευξης όταν ρωτήθηκε αν ανησυχεί για τις σκηνές βίας και τις επιπτώσεις τους. Σε ταραχώδεις καιρούς, σίγουρα κάθε προσπάθεια ωραιοποίησης ενός ψυχικά διαταραγμένου ανθρώπου ελλοχεύει κινδύνους ταύτισης. Μόνο που τα νοήματα της ταινίας είναι τόσα πολλά που κάθε άλλο παρά δικαιώνει τον ήρωα. Είναι όμως ένας κακός (ίσως ο πρώτος Joker μετά τον Heath Leadger και τον Jared Leto) που τον καταλαβαίνεις περισσότερο από όσο θα ήθελες να παραδεχτείς, καθώς αποτελεί μέρος μιας κοινωνίας - ωρολογιακής βόμβας που η σπίθα μπορεί να έρθει από οπουδήποτε.

Δεν μπορείς να μη σταθείς στην συγκλονιστική ερμηνεία του Phoenix, καθώς παίρνει όλη την ταινία πάνω του. Και μέσα από αυτή υφαίνεται όλος ο προβληματικός κόσμος - από την ψυχικά διαταραγμένη μητέρα του που επέτρεπε την κακοποίησή του και τον υποχρέωνε να γελάει πάντα και τις κοινωνικές υποδομές που καταρρέουν μέχρι το πορτρέτο των "έντιμων" λευκών και της βαθιάς υπεροχής των προυχόντων. Η οικογένεια Γουέιν συμβάλλει στη ματαίωση του ήρωα, γεγονός που προκαλεί ενδιαφέρον καθώς προκύπτουν ζητήματα αξιών και ευκαιριών (που έρχονται σε πλήρη αντίθεση). 

 "Δεν ήξερα καν ότι υπάρχω" λέει ο Arthur στην τελευταία συνεδρία με την κοινωνική λειτουργό που τον έχει υποχρεώσει το κράτος να παρακολουθήσει και είναι εκείνη η στιγμή που αρχίζει να ξετυλίγεται η ψυχοπάθειά του και να ανακαλύπτει τον νοσηρό εαυτό του. Μία ολόκληρη κοινωνία κλείνει για χρόνια την πόρτα, προσπαθώντας απλά να καθαρίσει την επιφάνεια. Όσο ο Arthur παραδίνεται όλο και πιο πολύ στο προσωπικό του έρεβος και ξεκινάει η νέμεσίς του, ο Joker του μοιάζει όλο και περισσότερο με αυτόν του Heath Ledger. Ο Arthur δεν είναι ένας ήρωας για να αγαπήσεις, και ναι, σίγουρα δεν χρειαζόμαστε άλλον έναν νοσηρό κακό για να ταυτιστεί κάποιος. Αποτελεί όμως μία προφανή αντανάκλαση της εποχής του, που τυγχάνει όμως να είναι και η δική μας.