Η εξωσωματική γονιμοποίηση ήταν πάντα μια διαδικασία ανεξέλεγκτη για τα περισσότερα υπογόνιμα ζευγάρια, με την έννοια της μη κατανόησης πλήρως της πολυπλοκότητας των εφαρμοσμένων θεραπειών, των σύγχρονων εμβρυολογικών μεθόδων καθώς και την αβεβαιότητα του αποτελέσματος μετά από επανειλημμένες αποτυχημένες προσπάθειες ανάλογα με την υποκείμενη παθολογία.
‘Ένα ταξίδι με έντονα ανάμεικτα συναισθήματα αυτοδιάθεσης, αποφασιστικότητας και αισιοδοξίας στην αφετηρία του, με εκτίμηση και σεβασμό στις οδηγίες του εξειδικευμένου γιατρού, κατά τη διάρκεια και ελπίζοντας για το ευκταίο: την μητρότητα και την πατρότητα, στο τέλος.
‘Ώσπου τον Μάρτιο του 2020 οι συνθήκες αυτού του ταξιδιού άρχισαν να αλλάζουν οδυνηρά καθώς στην αρχή υπήρχε η αυτοδιάθεση του υπογόνιμου ζευγαριού και η αυτοθυσία προκειμένου να φτάσει το επιθυμητό αποτέλεσμα αλλά ο γιατρός δεν ήταν σε θέση να διασφαλίσει την ομαλή πορεία με την άγνωστη επιδημιολογία ενός θανατηφόρου ιού που άρχισε να εξαπλώνεται ραγδαία.
Η έλλειψη της γνώσης του πραγματικού κινδύνου που ενέχεται από τον ιό SARS-2 και της νόσου COVID-19 κατά τη διάρκεια των θεραπειών εξωσωματικής ή ακόμη και η πιθανή μετάδοση του ιού από τη μητέρα στο έμβρυο, οδήγησε αρχικά στην υιοθέτηση πολυποίκιλων πρακτικών από τις κλινικές εξωσωματικής στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό με άγνωστες συνέπειες προς το παρόν, αλλά ευτυχώς για σύντομο χρονικό διάστημα αφού στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης, η πανδημία από τον COVID-19 ήρθε να ισοπεδώσει την ελευθερία της επιλογής και να την αντικαταστήσει με το ένστικτο της επιβίωσης του ατόμου και των οικείων του.
Στην προσπάθεια των παγκόσμιων οργανισμών υγείας να περιορίσουν τις γνωστές και άγνωστες επιπτώσεις της πανδημίας συντάχθηκαν και οι διεθνείς οργανισμοί ανθρώπινης αναπαραγωγής και εξωσωματικής γονιμοποίησης καθώς η απειλή αποδείχτηκε απρόβλεπτης διάρκειας και επίπτωσης.
Το κύριο σημείο που θα πρέπει να γίνει άμεσα αντιληπτό από όλα τα ζευγάρια, σύμφωνα με την Αμερικάνικη Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής (ASRM) και την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας (ESHRE) είναι ότι θα πρέπει να αναβάλουν τα σχέδια τους για την έναρξη οποιασδήποτε θεραπείας εξωσωματικής όσο και αν αυτό είναι επιθυμητό από τους ίδιους. Οι εξαιρέσεις που αναφέρονται συνδέονται με χρονικά-ευαίσθητες ομάδες ασθενών που πρόκειται να υποβληθούν σε επείγουσες γυναικολογικές επεμβάσεις καθιστώντας την εξωσωματική γονιμοποίηση σαν την μόνη επιλογή διατήρησης της γονιμότητας.
Το δεύτερο σημείο αναφοράς είναι η αποφυγή της μεταφοράς του σχηματιζόμενου ή κρυοσυντηρημένου εμβρύου στην ενδομήτρια κοιλότητα καθώς οι επιπτώσεις μιας λοίμωξης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παραμένουν άγνωστες στην περίπτωση του ιού, με την υποψία ότι μπορεί να επηρεάσει την έκβαση της εγκυμοσύνης στο πρώτο και δεύτερο τρίμηνο ή ακόμη και να οδηγήσει σε υπολειπόμενη ανάπτυξη του εμβρύου.
Επομένως σε μια προσπάθεια διασφάλισης των καθημερινών πρακτικών και αξιολόγησης των προτεραιοτήτων η απόφαση του κλινικού ιατρού και του υποψήφιου υπογόνιμου ζευγαριού πρέπει να είναι ομόφωνη προκειμένου να αποφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα στο εγγύς μέλλον. Δεν θέτουμε σε κίνδυνο την υγεία μας το οποίο θα μας οδηγήσει στην καλύτερη των περιπτώσεων στην καθυστέρηση ακόμη περισσότερο μιας προσπάθειας εξωσωματικής όταν τα πράγματα θα επανέλθουν στην κανονική τους ροή.
Δεν αποτελεί επείγουσα ανάγκη η προχωρημένη ηλικία της μητέρας ή η ελάττωση της αποθήκης των ωοθηκών και δεν πιέζουμε τον γιατρό μας προς μια κατεύθυνση αντίθετη προς τα προβλεπόμενα αφού και ο ίδιος αδυνατεί να κατανοήσει, να συμβουλέψει και να προβλέψει. Η καλύτερη προσέγγιση ενός ειδικού γυναικολόγου σε θέματα υπογονιμότητας που μπορεί να μας προβληματίζουν τη συγκεκριμένη στιγμή είναι μέσω τηλεδιάσκεψης στα πλαίσια της ταυτοποίησης των δύο εμπλεκόμενων.
Παραμένουμε ως ζευγάρι που ετοιμάζεται να συλλάβει, όσο μπορούμε, δραστήριοι και υγιείς προσπαθώντας να αντιληφθούμε την πραγματικότητα και να επιβιώσουμε με τις καλύτερες προϋποθέσεις σε ένα απρόβλεπτο παγκόσμιο τοπίο. Μελέτες έχουν αποδείξει ότι η ψυχολογία και ευεξία των γονέων πριν τη σύλληψη είναι εξίσου σημαντική όσο και κατά τη διάρκεια της θεραπείας εξωσωματικής.
Η μεθοδική προετοιμασία προς την κατεύθυνση της εκπλήρωσης της επιθυμίας της δημιουργίας οικογένειας χωρίς επιπρόσθετους κινδύνους ή άγχους, σε ένα υγιές περιβάλλον, αποτελεί ίσως την καλύτερη προσέγγιση αυτή την στιγμή σε αναμονή της αλλαγής των παγκόσμιων συνθηκών. Η μητρότητα δεν μπορεί παρά να είναι μια από τις καλύτερες περιόδους στη ζωή μιας γυναίκας και στην περίπτωση της εξωσωματικής αποτελεί επιλογή και όχι τυχαίο γεγονός.